Nowa wysokość stawek FTR oraz MTR – aspekty praktyczne

Zasadniczą kwestią jest, czy w ramach uprawnień organów unijnych jest w ogóle określenie stawek za zakańczanie połączeń przychodzących spoza UE, a tym samym niezwiązanych z jednolitym rynkiem wewnętrznym i zasadniczo podlegających kompetencjom państw członkowskich?

Co prawda samo Rozporządzenie delegowane w motywie 12 wskazuje, że regulacja połączeń spoza UE jest podejmowana w: „celu stosowania jednolitych maksymalnych ogólnounijnych stawek za zakańczanie połączeń głosowych w sposób otwarty, przejrzysty i niedyskryminujący oraz w celu ograniczenia wyłączenia z zakresu stosowania rozporządzenia połączeń wychodzących z numerów z państwa trzeciego tylko w takim zakresie, w jakim jest to absolutnie niezbędne do zapewnienia osiągnięcia celów rynku wewnętrznego oraz do zapewnienia proporcjonalności” (podkreślenie własne).

Niemniej jednak trudno jest wskazać na bezpośrednie powiązanie celów związanych z budową rynku wewnętrznego, a wysokością stawek za zakończenie połączeń dla państwa spoza UE, czy EOG. Można też mieć wątpliwości, czy deklaracja stosowania przez dane państwo wymogów określonych w Załączniku nr 3 do EKŁE faktycznie będzie skutkować stosowaniem stawek na poziomie zbliżonym do stawek określonych w Rozporządzeniu delegowanym. Szczegółowe rozpatrzenie tego zagadnienia wymaga odrębnej analizy i przekracza zakres tego artykułu. Stąd ograniczam się jedynie do zasygnalizowania wątpliwości jakie nasuwa brzmienie Rozporządzenia delegowanego. Zakres tych wątpliwości zwiększa również forma aktu prawnego w jakiej na operatorów nałożone zostały tak daleko idące obowiązki.

Taki zakres zastosowania Rozporządzenia delegowanego będzie miał również istotny wpływ na treść umów oraz decyzji o dostępie. Na dzień dzisiejszy w sieciach stacjonarnych brak jest zróżnicowania stawek FTR w zależności od lokalizacji abonenta wywołującego. Tego rodzaju zróżnicowanie od kilku lat obowiązuje w sieciach ruchomych i – najogólniej ujmując – przewiduje odmienne stawki dla zakańczania połączeń z UE oraz EOG oraz spoza tego obszaru.

W konsekwencji, zmiany w umowach o dostępie nie ograniczą się do wprowadzenia nowej definicji usługi zakończenia połączenia oraz nowych stawek FTR, czy MTR, ale mogą wiązać się z koniecznością wprowadzenia odmiennych stawek dla połączeń przychodzących z krajów innych niż objęte zakresem zastosowania Rozporządzenia delegowanego, ustaleniem wysokości tych stawek, mechanizmów ich wdrażania, w szczególności postanowień zapobiegających nadużyciom. Doświadczenie związane z implementacją zróżnicowanych stawek MTR pokazuje, iż nie są to zagadnienia łatwe, a jednocześnie nadzorowanie prawidłowego wykonania umów, czy decyzji może wymagać silnego zaangażowania i wsparcia organu regulacyjnego.

Ostatni element definicji wymaga, aby dostawca hurtowych usług zakańczania połączeń posiadał co najmniej jedno wzajemne połączenie z inną siecią niezależnie od technologii. Użycie słowa „wzajemne” mogłoby sugerować że wymagane jest, aby w ramach danego połączenia sieci obie strony świadczyły sobie usługę zakończenia połączeń, ale nie wydaje się by taka była intencja Komisji. Zgodnie z zasadą neutralności technologicznej wymóg ten jest spełniony niezależnie od technologii użytej do połączenia sieci. Tym samym, także w przypadku połączenia sieci w technologii IP/SIP, gdzie brak jest fizycznego połączenia sieci, wymóg z Rozporządzenia delegowanego należy uznać za spełniony.

Niewątpliwie kluczowym elementem Rozporządzenia delegowanego jest określenie wysokości stawek FTR i MTR.

W przypadku sieci stacjonarnych Rozporządzenie delegowane przewiduje wprowadzenie począwszy od 1 stycznia 2022 r. jednolitej maksymalnej stawki FTR w wysokości 0,07 eurocenta za minutę. Opłata ta, podobnie jak i wszystkie stawki określone w Rozporządzeniu delegowanym jest opłatą netto (bez VAT) i jest naliczana sekundowo (art. 1 ust. 5 Rozporządzenia delegowanego). Art. 3 ust. 2 oraz 3 Rozporządzenia delegowanego określają zasady przeliczania opłat określonych w Rozporządzeniu delegowanym na walutę krajową^[23].