Co więcej, kryterium to w zdecydowany sposób preferuje budowę w obszarach o zabudowie wielorodzinnej, gdyż podłączenie jednego bloku obejmującego 20 lokali mieszkalnych jest punktowane tak samo jak podłączenie 20 gospodarstw jednorodzinnych. W konsekwencji kryterium to całkowicie pomija analizę zawartą w NPS, która wskazywała na różnorodność kosztów przyłączenia w zależności od obszarów, a także taką identyfikację obszarów ze zróżnicowanymi kosztami podłączenia. Jak wykazano powyżej, jeżeli obszar inwestycji będzie obejmował 2 000 gospodarstw domowych, z czego 25 proc. będą stanowiły bloki wielorodzinne, 25 proc. budynki kilkurodzinne, a pozostałe 50 proc. budownictwo jednorodzinne operator, który podłączy jedynie 67 proc. tego obszaru (czyli jedynie 34 proc. wszystkich gospodarstw jednorodzinnych) w technologii zapewniającej 100 Mb/s uzyska lepszą punktację w konkursie niż operator realizujący pokrycie 100 proc. obszaru, w tym 100 proc. gospodarstw jednorodzinnych. Oznacza to ryzyko trwałego wykluczenia części gospodarstw jednorodzinnych, gdzie koszty podłączenia będą najwyższe.
Kryterium minimalizowania wkładu publicznego
Można oczekiwać, że skoro kryterium zwiększenia minimalnego zasięgu sieci premiuje budowę szybszych sieci, to pozostałe kryteria będą równoważyły potencjalne przewagi, realizując zarówno cele POPC, jak i uwzględniając specyfikę poszczególnych obszarów inwestycyjnych. Niestety jest to oczekiwanie w całości zawodne, gdyż drugie kluczowe kryterium (w ramach którego można uzyskać 100 punktów) jedynie powiększa opisane powyżej dysproporcje. Tym kryterium jest promowanie zmniejszenia dofinansowania obliczane według następującego wzoru:
gdzie:
D max – maksymalna kwota dofinansowania dla danego obszaru interwencji
D p – kwota dofinansowania proponowana we wniosku o dofinansowanie
Analizując to kryterium należy pamiętać, że kosztami kwalifikowalnymi są:
a) koszty inwestycyjne rozmieszczenia pasywnej infrastruktury szerokopasmowej;
b) koszty inwestycyjne robót w zakresie inżynierii lądowej i wodnej związanych z infrastrukturą szerokopasmową;
c) koszty inwestycyjne rozmieszczenia podstawowych sieci szerokopasmowych;
d) koszty inwestycyjne budowy sieci dostępu nowej generacji.
W konsekwencji jednym z kluczowych i najważniejszych kosztów podlegających pomocy publicznej są koszty prac inżynieryjnych, które według wyliczeń ekspertów wynoszą od 70 proc. do 80 proc. kosztów całej inwestycji.
Co to oznacza z punktu widzenia kryteriów przyjętych przez grupę sieci szerokopasmowych? W oczywisty sposób mechanizm oceny będzie preferował modernizację istniejących sieci podstawowych do standardu sieci NGA, gdzie koszty prac inżynieryjnych nie będą występowały lub będą występowały w minimalnym zakresie. Oznacza to, że kryterium minimalizowania wkładu jedynie pogłębi opisane w punkcie powyżej skutki związane z preferencją dla budowy na obszarach, gdzie koszty inwestycyjne są niższe. W szczególności na obszarach białych plam NGA, gdzie istnieją sieci podstawowe.
Ponownie możemy posłużyć się przykładem dwóch obszarów o jednolitej strukturze (50 proc. gospodarstw wielorodzinnych i 50 proc. gospodarstw jednorodzinnych), z których jeden jest obszarem w całości białym (brak sieci podstawowych i sieci NGA), a drugi obszarem białym NGA tj. istnieją na nim sieci podstawowe. Zważywszy, że koszt modernizacji sieci został wyliczony na około 20 proc. kosztów budowy możemy oczekiwać, że punktacja w takim konkursie w ramach kryterium promowania zmniejszenia dofinansowania będzie wyglądała następująco:
Z punktu widzenia rozstrzygnięcia poszczególnych konkursów pozostałe kryteria są praktycznie bez znaczenia, gdyż jedynie za kryterium doświadczenia przewidziana jest punktacja (5 pkt), a spełnienie pozostałych kryterium stanowi warunek dopuszczenia do konkursu.
