POPC na bezdrożach?

Wstęp

W marcu br. w serwisie TELKO.in pojawił się interesujący felieton Łukasza Deca „Czego byśmy chcieli, a na co nas stać?”. Autor w swoich wywodach stawia diagnozę sytuacji w której jesteśmy wskazując: "Protestują we własnym interesie, ale kładą na stół jeden rzeczowy argument: "dlaczego optyczne 100 Mb/s dla wybranych miałoby być lepsze, niż radiowe 10-30 Mb/s dla wszystkich?" (może dla bardzo wielu, niż dla wszystkich). Faktycznie, całej Polski kablem optycznym nie da się raczej opleść. Nawet gdyby w POPC czekały nie 4 mld zł, a 14 mld zł. W niektórych miejscach, to się nigdy nie opłaci. Te miejsca będzie można pokryć tylko siecią mobilną. Pieniędzy jednak brakuje, a lukę w CAPEX na powszechne szerokie pasmo można szacować na 5-9 mld zł. Tym bardziej właściwe jest pytanie o balans pomiędzy tym, czego byśmy chcieli, a tym na co nas stać."

I konkluduje: „Wydaje się, że suwak da się ustawić w optymalnym położeniu – położeniu maksymalnie efektywnego wykorzystania środków publicznych, z zapewnieniem jak największego, racjonalnego zasięgu przyszłościowej sieci optycznej oraz jak najlepszej jakości sieci radiowej."

W ostatnich dniach grupa robocza sieci szerokopasmowych przyjęła większością głosów rekomendację kryteriów pierwszego konkursu na projekty budowy sieci szerokopasmowych, który to konkurs będzie ogłoszony w ramach tzw. pierwszej osi Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

W związku z tym warto dokonać analizy ogłoszonych kryteriów celem ustalenia, na ile są one adekwatne do celów zaakceptowanego przez Komisję Europejską Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014-2020 (POPC), a także na ile rekomendacja znajduje właściwy balans pomiędzy zapewnieniem neutralności technicznej, a promowaniem łączy o wysokich przepływnościach.

Cele Europejskiej Agendy Cyfrowej, POPC i Narodowy Plan Szerokopasmowy – czyli co musimy, co możemy, a co zrobi się samo?

Zanim zajmiemy się kryteriami oceny ofert w konkursach organizowanych w ramach POPC należy jasno określić jakie cele postawione są przed polską administracją w świetle Europejskiej Agendy Cyfrowej (EAC) oraz Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Cele EAC w zakresie filaru IV (zakładającego budowę sieci szerokopasmowych umożliwiających szybki dostęp do sieci Internet) są stosunkowo jasne i wskazują na obowiązek zapewnienia, aby do 2020 r.:

(i) wszyscy Europejczycy mieli dostęp do o wiele szybszego internetu, o przepustowości przekraczającej 30 Mb/s i

(ii)przynajmniej połowa europejskich gospodarstw domowych miała dostęp do połączeń o przepustowości przekraczającej 100 Mb/s.

Warto w tym miejscu zauważyć, że EAC nie wskazuje, że drugi z powyższych celów należy realizować odrębnie w każdym państwie członkowskim, ale jest to globalny cel dla obszaru całej Unii Europejskiej, a tym samym można zakładać, że sytuacja w której w jednym kraju wskaźnik penetracji łączami przekraczającymi przepustowość 100 Mb/s osiągnie 46 proc., a w innym np. 67 proc. Jeśli jednak dla obszaru całej UE osiągnie on 50 proc. gospodarstw domowych cel EAC zostanie zrealizowany.

Z kolei celem szczegółowym polskiego POPC jest wyeliminowanie terytorialnych różnic w możliwości dostępu do szerokopasmowego internetu o wysokich przepustowościach, który to cel miał być realizowany poprzez udzielenie wsparcia na

"projekty w zakresie budowy/rozbudowy lub przebudowy sieci dostępowych wraz z niezbędnymi odcinkami do węzłów sieci dystrybucyjnych lub szkieletowych (…).

Zgodnie z opisem programu:

"realizowane sieci dostępowe będą zapewniać co najmniej parametry NGA (min. 30 Mb/s)" [POPC, s. 16].

Następnie w tym samym punkcie opisującym cel programu podkreślono:

"Ponadto, jeżeli inwestycje w perspektywie 2007-2013 oraz inwestycje operatorów prywatnych, będą niewystarczające do osiągnięcia celów EAC dotyczącego wykorzystania dostępu do internetu o parametrach min. 100 Mb/s dla co najmniej 50 proc. gospodarstw domowych, wtedy, w ramach dostępnych środków, interwencja może być ściślej ukierunkowana na wsparcie rozwoju bardzo szybkich sieci szerokopasmowych (min. 100 Mb/s). Wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, jak wskazano wyżej, możliwe będzie wsparcie projektów polegających na umożliwieniu dostępu do usług o parametrach niższych niż 30 Mb/s."

Z treści programu wynika, że pomoc na budowę sieci podstawowych nie spełniających wymogu przepływności 30 Mb/s nie przekroczy 10 proc. alokacji przeznaczonej na oś I POPC tj. kwoty 100 mln euro.