POPC na bezdrożach?

Reasumując powyższe założenia programu POPC sprowadzają się do następujących konkluzji:

1) podstawowym i głównym celem programu jest budowa sieci zapewniających minimalną przepływność 30 Mb/s (dokumenty posługują się wyrażeniami "przepływność", "przepustowość", "parametry", czy "prędkość". Chociaż nie są to pojęcia tożsame, a niekiedy wręcz są one całkowicie nieuzasadnione, w treści artykułu posługujemy się tymi pojęciami zgodnie z terminologią przyjętą w powoływanych dokumentach, czy aktach prawnych);

2) alokacja środków na budowę sieci o niższych niż 30 Mb/s przepływnościach będzie miała miejsce w uzasadnionych przypadkach i nie przekroczy kwoty 100 mln euro;

3) alokacja środków na budowę sieci zapewniających przepływność przekraczającą 100 Mb/s jest dopuszczona wyjątkowo w sytuacji, gdy inwestycje ze środków prywatnych oraz inwestycje w ramach pierwszej perspektywy finansowej okażą się niewystarczające dla realizacji celów EAC.

Innymi słowy z punktu widzenia interesów i celów administracji rządowej zasadne jest doprowadzenie do maksymalizacji penetracji dostępem do internetu o przepływności 30 Mb/s, co wiąże się z finalnym celem POPC jakim jest 100 proc. gospodarstw domowych w 2020 r. (tak tabela nr 3 POPC, s. 16).

Dla pełnego obrazu strategii i działań państwa warto także przeanalizować założenia i podejście zawarte w Narodowym Planie Szerokopasmowym. W ramach diagnozy stanu obecnego NPS dokonał podziału obszarów RP pod kątem poziomów inwestycyjnych na gospodarstwo domowe niezbędnych do podłączenia sieci NGA. W ramach podziału wyodrębniono jedenaście kategorii wymagających nakładów do 1 000 zł w kategorii 1, aż do nakładów na gospodarstwo przekraczających 10 000 zł w kategorii 11. Jednocześnie analizując możliwość realizacji inwestycji na tych obszarach Autorzy NPS (s.8) wskazują:

"Tereny obecnie niepokryte odpowiednią infrastrukturą sieciową, dla których nie przewiduje się wsparcia (niezbędne pokrycie zostanie uzyskane siłami rynkowymi) zamieszkane są przez ok. 8,96 mln ludności. Należą do nich obszary Kategorii 1-3. Pozostała część (ok. 7,4 mln ludności) wymaga interwencji państwa, przy czym obszary o stosunkowo niewielkim przekroczeniu granicy opłacalności inwestycji operatorskich (kategorie 4-5), dla których wymagane jest ok. 654 mln zł dopłat, obejmują ok. 3,1 mln ludzi. W tych obszarach zasadne jest zastosowanie mechanizmów zwrotnych zamiast dopłat. Pozostała reszta gmin (dla których wymagane jest ok. 5,2 mld zł dopłat) obejmuje 4,2 mln ludności. Tereny te, to prawie wyłącznie obszary wiejskie, o rozproszonej zabudowie i stosunkowo niskim potencjale ekonomicznym."

W załączniku nr 5 do NPS zawarto również bardzo interesujące i trafne wyliczenia dotyczące kosztów modernizacji sieci oraz nakładów inwestycyjnych na poszczególnych obszarach. Autorzy NPS wskazują, że dla istniejących łączy przyjęty został koszt modernizacji na poziomie 20 proc. kosztów wybudowania. Natomiast nakłady inwestycyjne zostały oszacowane następująco:

a) budownictwo jednorodzinne (tereny wiejskie) – koszt 2 830 zł / na gospodarstwo domowe;

b) budownictwo jednorodzinne (tereny miejskie i podmiejskie) – 1 750 zł / na gospodarstwo domowe;

c) kamienice (budynki kilkurodzinne) – 1 420 zł / na gospodarstwo domowe;

d) bloki wielorodzinne – 620 zł / na gospodarstwo domowe.

Odnosząc się do powyższych analiz NPS nie sposób nie zauważyć, że kryteria pomocy powinny być skonstruowane w taki sposób, aby pomoc publiczna była kierowana począwszy od obszarów z kategorii 11 i odpowiednio poprzez dalsze kategorię w górę. Wraz ze wzrostem opłacalności inwestycji, czyli w taki sposób, który w pierwszej kolejności zapewnia realizację celów EAC w obszarach objętych wykluczeniem cyfrowym. Tam, gdzie nie ma najmniejszej szansy na zrealizowanie inwestycji ze środków prywatnych, a następnie do kolejnych kategorii, gdzie zakres wsparcia publicznego będzie niższy i pojawia się możliwość inwestycji ze strony operatorów prywatnych.