W stosunkowo niedawnym wyroku, wydanym w sprawie C‑231/15, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”), odpowiadając na pytanie prejudycjalne skierowane przez Sąd Najwyższy w Polsce w przedmiocie wątpliwości dotyczących skutku wyroku uchylającego decyzję Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej stwierdził, że:
„Artykuł 4 ust. 1 akapit pierwszy zdania pierwsze i trzecie oraz art. 4 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa), zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/140/WE z dnia 25 listopada 2009 r., w związku z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że sąd krajowy rozpoznający odwołanie od decyzji krajowego organu regulacyjnego powinien móc uchylić ją z mocą wsteczną, jeżeli stwierdzi, iż jest to konieczne do udzielenia skutecznej ochrony praw przedsiębiorstwu, które wniosło odwołanie”.
Pytanie zostało skierowane do TSUE w związku decyzją rozstrzygającą spór międzyoperatorski dotyczący implementacji stawek MTR wynikających z tzw. decyzji MTR 2008. Fakt uchylenia znakomitej części wydawanych na jej podstawie decyzji jest powszechnie znany osobom, które mają do czynienia z rynkiem telekomunikacyjnym. Z tego też względu wspomniany wyrok TSUE nie przeszedł w Polsce bez echa.
Druga warta wspomnienia w tym kontekście grupa spornych decyzji, to decyzje implementujące stanowisko Prezesa UKE w przedmiocie asymetrii stawek FTR – w wielu przypadkach uchylone lub zmienione.
Przedmiotem niniejszego artykułu będzie próba dokonania analizy konsekwencji wyroku TSUE w kontekście procedur krajowych, w tym próba odpowiedzi na pytanie: „co ten wyrok może w praktyce oznaczać?”.
Pewnym utrudnieniem jest dość lakoniczne uzasadnienie orzeczenia TSUE, abstrahujące od przepisów krajowych (TSUE orzeka w przedmiocie wykładni przepisów unijnych). Powołując się na zasadę skuteczności, TSUE uznał, że sąd krajowy, rozpatrujący odwołanie od decyzji krajowego organu regulacyjnego powinien mieć możliwość uchylenia jej ze skutkiem wstecznym w takim przypadku, w jakim jest to niezbędne do udzielenia skutecznej ochrony praw przedsiębiorcy, który wniósł odwołanie.
Na przeszkodzie uchyleniu decyzji ze skutkiem wstecznym nie stoi przy tym – zdaniem TSUE – art. 4 ust. 1 Dyrektywy Ramowej, która m.in. przewiduje, że zaskarżona decyzja pozostaje w mocy do czasu rozpatrzenia wniesionych środków odwoławczych. Przepis ten oznacza bowiem wyłącznie to, że wniesienie odwołania nie ma skutku zawieszającego. Przyjętej przez TSUE tezie nie przeczy również „zasada pewności prawa”, a ściślej – „zasada ochrony uzasadnionych oczekiwań”.
