W urzędzie wskazują na „twarde dane”, które udowadniają, że inwestycja w regionalna sieć szerokopasmową w bardzo dużym stopniu przyczyniła się do zwiększenia liczby punktów adresowych podłączonych do sieci światłowodowej. Zastrzegają jednak, że efekty inwestycji w RSS byłyby zdecydowanie lepsze, gdyby POPC na Podlasiu realizowano w modelu województwa świętokrzyskiego, tzn. przy maksymalnym wykorzystaniu istniejącej infrastruktury, a nie budowie nowych linii.
Paweł Aleszczyk przytacza wyniki kontroli przeprowadzonej w 2022 r. przez Najwyższą Izbą Kontroli dotyczącej wykorzystanie infrastruktury RSS. W wystąpieniu pokontrolnym NIK, na podstawie danych otrzymanych z UKE, wskazała, że w latach 2017-2021 liczba punktów adresowych objętych siecią światłowodową w województwie podlaskim systematycznie rosła, wynosząc odpowiednio: 36 352, 48 513, 56 405, 61 688, 91 703 z czego beneficjenci realizujący projekty POPC wykazywali w kolejnych latach: 11 453, 14 733, 13 468, 18 328, 46 884, gdzie przyrost punktów adresowych o blisko 5 tys. w 2020 r. i o 28,5 tys. w 2021 r. był wynikiem ich projektów.
Oznacza to, że poza połączeniami realizowanymi przez beneficjentów POPC liczba punktów adresowych z dostępem do światłowodu rosła w kolejnych latach w następujący sposób: 24 899, 33 780, 42 937, 43 360, 44 819.
– Szczególnie duże przyrosty widać w latach 2018 i 2019 r. kiedy odnotowaliśmy odpowiednio 52 i 25 proc. wzrosty sprzedaży usług sieci SSPW Podlaskie. W grudniu 2021 r. zapytaliśmy naszych klientów o liczbę usług świadczonych za pośrednictwem sieci SSPW Podlaskie dla mieszkańców województwa oraz dla firm i instytucji. Nie uzyskaliśmy odpowiedzi od wszystkich (m.in. odmówili nam beneficjenci POPC), natomiast z uzyskanych informacji wynika, że sieć SSPW Podlaskie wykorzystywana jest do świadczenia 11 593 usług klientom indywidualnym i 517 firmom i instytucjom. Pomijając to, że pytaliśmy o usługi, a nie podłączone punkty adresowe, zakładamy, że usługi hurtowe podlaskiej RSS miały fundamentalny wpływ na przyrost punktów adresowych z zasięgiem światłowodowym, zrealizowanych poza POPC i zapewne w pewnym stopniu z wykorzystaniem środków pomocowych – wskazuje Paweł Aleszczyk.
Ocenia on także, że choć na Podlasiu operatorów lokalnych jest stosunkowo niewielu, to jak wskazują dane zebrane przez Urząd Marszałkowski rozwijają własne zasięgi energicznie, w dużej mierze z wykorzystaniem usług sieci SSPW Podlaskie.
Mimo to w Urzędzie Marszałkowskim w Białymstoku inwestycje POPC na Podlasiu oceniają jako niewykorzystaną szansę, głównie ze względu na fakt, że beneficjenci skupili się na budowaniu nowych linii dystrybucyjnych, niedostatecznie – w ocenie województwa – wykorzystując zasoby sieci regionalnej.
– Dofinansowanie mogło być wykorzystane efektywniej, np. poprzez budowę przyłącza do punktów adresowych od węzłów sieci RSS i następnie zasilenie ich sygnałem. Tymczasem w naszym województwie bardzo często z dofinansowaniem środkami publicznymi budowane były wielokilometrowe linie dystrybucyjne do miejscowości, w której zlokalizowany jest węzeł SSPW. Eliminacja dublujących odcinków dystrybucyjnych pozwoliłby na przeznaczenie większych środków na podłączenie znacznie większej liczby punktów adresowych. Niestety, w naszej opinii, w interesie podlaskich beneficjentów POPC nie było większe wykorzystanie taniej infrastruktury i usług sieci regionalnej, a raczej droga budowa nowych, niezależnych linii – mówi Pawel Aleszczyk.
Przypomina on, że specjalnie na potrzeby POPC już w 2017 r. województwo ogłosiło promocję na kolokację 1U za 30 zł netto/m-c i dzierżawę pełnego otworu kanalizacji Ø40 w cenie 120 zł netto/km, a w 2018 r. wdrożyło ofertę długoterminowej dzierżawy infrastruktury SSPW.
