Mimo bliskiej, wieloletniej współpracy z Centrum Projektów Polska Cyfrowa [CPPC] nie miałem także okazji osobiście poznać, jak wygląda jej codzienna współpraca z beneficjentami. To jest nowe doświadczenie, chociaż raczej nie wpływa na moją wiedzę o relacjach beneficjenta z instytucją wdrażającą.
A może to działa w drugą stronę, może udało się panu wnieść jakąś wiedzę o działalności administracji publicznej do Orange?
Czasami jestem w stanie wyjaśnić nowym kolegom i koleżankom, jak wyglądają procedowanie i decyzyjność po stronie administracji publicznej oraz w jakich realiach ona funkcjonuje. Potrafię też wytłumaczyć fakt, że inna jest wiedza o branży i wrażliwość na jej problemy w dziale cyfryzacji, a inna we współpracujących z cyfryzacją ministerstwach, a jeszcze inna w parlamencie.
Przydaje się panu osobista znajomość z osobami z CPPC, czy z ministerstwa?
Orange od lat blisko współpracuje z administracją, jest beneficjentem trzech konkursów POPC, ma więc wypracowane kanały roboczych kontaktów. Moje osobiste relacje niczego tu nie zmieniają.
Nie wiem, czy to nie nadmiar skromności. Przechodząc do spraw bardziej konkretnych, chciałem zapytać, czy w relacjach pomiędzy rynkiem a administracją publiczną toczą się już jakieś rozmowy na temat realizacji nowej perspektywy finansowej – na temat Krajowego Planu Odbudowy [KPO] i Funduszy Europejskich na Rozwój Cyfrowy [FERC], czy też rozmowy zamarły do czasu… ułożenia politycznych klocków? Jak pamiętamy KPO wciąż jeszcze nie jest zatwierdzone przez Komisję Europejską z powodu politycznego sporu z rządem Polski.
Byłoby ryzykowne, gdyby mimo tego prace nad programami zamarły. Zwłaszcza w przypadku KPO, którego termin realizacji jest krótki. Jeżeli projekty z Planu mają zostać zrealizowane terminowo – do połowy 2026 r. – to w tym roku jest czas na przygotowanie zasad, ogłoszenie i rozstrzygniecie konkursów. Doświadczenia POPC pokazują, jak cenny jest czas, i że zawsze jest go za mało. Na szczęście prace nad KPO trwają.
W grudniu 2021 r. odbył się warsztat na temat zasad dostępu hurtowego w nowych sieciach. Na początek tego roku zapowiedziano przyspieszenie prac nad całością zasad realizacji KPO. Nie będzie to jednak takie proste.
Dlaczego?
Po doświadczeniach z lat 2007-2013 stwierdzono, że środki na budowę sieci były zanadto rozproszone, i należy je skoncentrować oraz ustalić jednakowe zasady dla wszystkich beneficjentów na terenie całego kraju. Tak opracowano POPC. Do 2019 r. wydawało się, że podobnie będzie w perspektywie 2021-2027, której częścią jest FERC. Przyszła jednak pandemia, a w jej efekcie pojawił się dodatkowo program – KPO. I dobrze, ponieważ to podwoiło środki na budowę sieci, a potrzeby inwestycyjne są wciąż bardzo duże. Tyle, że to oznacza równoległe realizowanie podobnych inwestycji z dwóch różnych programów, różniących się podstawowymi regułami. Dodatkowo w najbliższych latach wciąż jeszcze będą finalizowane projekty POPC. Puzzli do ułożenia jest sporo. Choćby: czy można na jednym obszarze korzystać ze środków KPO i FERC, skoro warunki i terminy w obu programach są różne?
Proszę sobie wyobrazić na jednym obszarze interwencję z KPO – z założenia w białych plamach, czyli obszarach z usługami poniżej 30 Mb/s – i jednocześnie interwencję z FERC – z założenia w szarych plamach, czyli obszarach z usługami poniżej 100 Mb/s. W polskich warunkach takie adresy będą się przeplatały przy jednej ulicy!
Będzie, delikatnie mówiąc, solidny bałagan.
Albo będziemy świadkami budowy dramatycznie nadmiarowych zasobów. Jeden projekt finansowany z dwóch funduszy, to również skomplikowane rozliczenia, zwłaszcza że terminy są różne.
Te wszystkie (albo większość) wątpliwości słyszałem jednak już z pół roku temu. Czy jakoś zaczęły się klarować?
CPPC i KPRM zapowiadają, że prace przyspieszą na początku roku i podjęte zostaną decyzje.
Jakie akty regulują realizacją programów finansowanych z funduszy strukturalnych?
Dla wdrażania nowych programów potrzebne jest przyjęcie odpowiednich ustaw, co jeszcze nie nastąpiło. Jeśli chodzi o KPO, to projekt został już przedstawiony Komisji Europejskiej i oczekuje na zatwierdzenie.
