Jednym z ważkich zagadnień, których dotyczy Dyrektywa 61, jest regulacja dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej. Już w art. 1 Dyrektywy 61 podkreślono, że „dyrektywa ma na celu ułatwianie i wspieranie realizacji szybkich sieci łączności elektronicznej poprzez promowanie wspólnego korzystania z istniejącej infrastruktury technicznej i poprzez umożliwianie efektywniejszej realizacji nowej infrastruktury technicznej w celu zmniejszenia kosztów związanych z realizacją takich sieci”. W tym kontekście należy interpretować postanowienia całego dokumentu.
Regulacje dotyczące dostępu do infrastruktury zostały zawarte przede wszystkim w art. 3 i w art. 9 Dyrektywy 61.
W kontekście dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej (por. art. 2 pkt 8) Pt) Dyrektywa 61 w art. 3 przewiduje obowiązek udostępniania przez operatorów sieci infrastruktury technicznej, na warunkach określonych w tym przepisie. W tym miejscu zwracamy uwagę, że pojęcie operatora sieci jest znacznie szersze niż przedsiębiorca telekomunikacyjny lub właściciel/zarządca nieruchomości, a nawet podmiot wykonujący zadania z zakresu użyteczności publicznej – por. art. 2 pkt 1 Dyrektywy 61.
Zagadnienie dostępu do infrastruktury przedsiębiorców telekomunikacyjnych na rzecz podmiotów innych niż przedsiębiorcy telekomunikacyjni (art. 3 ust. 1 zdanie 2 Dyrektywy 61) pozostawimy poza przedmiotem niniejszego artykułu.
Art. 9 Dyrektywy 61, z punktu widzenia przedsiębiorców telekomunikacyjnych, reguluje z kolei prawo do instalowania własnej infrastruktury „aż do punktu dostępu” (art. 9 ust. 1 Dyrektywy 61) oraz zapewnienie dostępu do istniejącej infrastruktury technicznej, co istotne, do celów wdrożenia szybkiej sieci łączności elektronicznej (art. 9 ust. 2 Dyrektywy 61).
II. Funkcjonujące przepisy prawa
W Polsce, do przepisów których podstawowym zadaniem jest ułatwienie inwestycji telekomunikacyjnych oraz zapewnienie dostępu do już istniejących infrastruktury, należy zaliczyć przede wszystkim art. 30 ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Megaustawa) oraz art. 139 Prawa telekomunikacyjnego (Pt). Przepisy te regulują, co do zasady, odpowiednio dostęp do istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej w nieruchomości przez podmioty niebędące przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi oraz dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej innych przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Należy również pamiętać o regulacjach art. 17-19 Megaustawy, regulujących dostęp do infrastruktury technicznej podmiotów świadczących zadania z zakresu użyteczności publicznej.
Przedstawiając praktycznefunkcjonowanie ww. przepisów w Polsce, należy zwrócić uwagę, że w pierwszym okresie funkcjonowania Megaustawy nie miały one dużego wpływu na rozwój rynku telekomunikacyjnego. Niestosowanie przepisów regulujących dostęp do nieruchomości (por. art. 30 Megaustawy) doprowadziło nawet do nałożenia kary na spółdzielnie mieszkaniowe przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (np. decyzja Prezesa UOKiK z dnia 15 czerwca 2012 r. nr RŁO-411-8(15)/11/RB). Decyzje Prezesa UOKiK były wydawane również dla stanu prawnego sprzed wejścia Megaustawy w życie (por. decyzja Prezesa UOKiK z dnia 30 lipca 2010 r. nr RKT-411-08/09/MK). Nie można nie zauważyć, że do roku 2014 wiązało się to z małą aktywnością regulatora rynku telekomunikacyjnego, a postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporów przekraczały ustawowy termin 90 dni.
Jednakże rok 2015 przyniósł istotny wzrost liczby rozstrzygnięć Prezesa UKE w przedmiocie zapewnienia dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej i dostępu do nieruchomości na potrzeby świadczenia usług telekomunikacyjnych. Co istotne, Prezes UKE wydał również decyzję w zakresie regulacji dostępu do nieruchomości na podstawie art. 139 Pt (decyzja Prezesa UKE z dnia 9 listopada 2015 r. nr DHRT-WWM-6171-2/14(73) – casus Spółdzielni Winogrady) oraz na podstawie art. 17 Megaustawy (decyzja Prezesa UKE z dnia 21 grudnia 2015 r. nr DRI-ZWZ-6175-3/13(69)).
