Podsłuch, inwigilacja, kontrola informacji – czy to legalne?

10 sierpnia 2020, 07:00

Andrzej Fudala, SayF

Największe emocje budziły od dawna (i zapewne nadal będą budziły) zadania i obowiązki wykonywane na rzecz sądu, prokuratury oraz uprawnionych podmiotów polegające na udostępnianiu lub umożliwieniu dostępu do informacji stanowiącej tajemnicę telekomunikacyjną.

O ile udostępnianie danych telekomunikacyjnych (z wyłączeniem przekazów telekomunikacyjnych) nie stanowi większego problemu, to już realizacja obowiązków związanych z umożliwieniem sądowi, prokuratorowi lub uprawnionym podmiotom kontroli informacji przekazywanej w sieci telekomunikacyjnej zawsze budziło i budzi wiele kontrowersji.

Problemy interpretacyjne spowodowane są tym, że stosowne przepisy rozproszone są w wielu ustawach oraz, że do opisu bardzo podobnych przedsięwzięć zastosowano różne pojęcia.

Obowiązki spoczywające na przedsiębiorcy telekomunikacyjnym dotyczące zapewnienie możliwości kontroli (dostępu do) informacji przesyłanej w sieci telekomunikacyjnej oraz do danych związanych z kontrolowaną informacją, określono w ustawach takich jak:

  1. art. 179 Pt oraz art. 46 ust. 3 PKE – zapewnienie warunków technicznych i organizacyjnych dostępu i utrwalania umożliwiających uzyskiwanie przez uprawnione podmioty dostępu do przekazów telekomunikacyjnych oraz do danych związanymi z tymi przekazami, oraz ich utrwalania;
  2. art. 19 ust. 12 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (ustawy określające kompetencje uprawnionych podmiotów te sprawy regulują bardzo podobnie) – zapewnienie warunków technicznych i organizacyjnych umożliwiających prowadzenie przez Policję kontroli operacyjnej;
  3. art. 9 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych – zapewnienie warunków technicznych i organizacyjnych umożliwiających prowadzenie przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego niejawnych czynności polegających na:
    1. uzyskiwaniu i utrwalaniu treści rozmów prowadzonych przy użyciu środków technicznych, w tym za pomocą sieci telekomunikacyjnych;
    2. uzyskiwaniu i utrwalaniu treści korespondencji, w tym korespondencji prowadzonej za pomocą środków komunikacji elektronicznej;
  4. art. 237 § 5 KPK – umożliwienie wykonania postanowienia sądu lub prokuratora w zakresie przeprowadzenia kontroli rozmów telefonicznych (oraz innych rozmów lub przekazów informacji, w tym korespondencji przesyłanej pocztą elektroniczną) oraz zapewnienie rejestrowanie faktu przeprowadzenia takiej kontroli;
  5. art. 179 ust. 3 pkt 2, ust. 3b Pt oraz art. 46 ust. 3 pkt 2 PKE – utrwalanie na rzecz sądu i prokuratora przekazów i danych telekomunikacyjnych.

Analizując powyższe przepisy, można wysnuć wniosek, że są to te same obowiązki powielone w różnych ustawach.

Przykładem są obowiązki przedstawione w pkt 4 i 5. Obowiązki określone w art. 179 ust 3 pkt 2 i w ust. 3b Pt określone zostały również w art. 237-239 KPK oraz w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 242 KPK.

Mając na względzie zasady techniki prawodawczej, która zakazuje regulacji spraw już uregulowanych w innych aktach prawnych, rekomendujemy wykreślenie art. 46 ust. 3 pkt 2 PKE.

Dopuszczalne jest również interpretacja, że przedstawione wyżej regulacje dotyczą czterech odrębnych spraw opisanych w różnych ustawach. Uzasadnieniem mogą być zasady techniki prawodawczej, które stanowią, że nie używa się tych samych pojęć do określenia różnych zdarzeń oraz tych samych zdarzeń nie opisuje się takimi samymi pojęciami.

Przepisy zawarte w ustawach określających kompetencje uprawnionych podmiotów oraz w ustawie o działaniach antyterrorystycznych przez to, że bardzo ogólnie określają obowiązki przedsiębiorcy telekomunikacyjnego nie powodują problemów interpretacyjnych.

Napisz do autora