Co najmniej o 100 tys. gospodarstw domowych może wzrosnąć zasięg sieci telekomunikacyjnych budowanych w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa w stosunku do pierwotnych planów i treści umów z beneficjentami. Powód jest… nietypowy: opóźnienia w realizacji projektów i związane z tym dodatkowe zobowiązania pokryciowe beneficjentów. Na marginesie opóźnienia poszczególnych projektów bywają duże. Niektóre projekty niemal jeszcze nie ruszyły. Na szczęście nie ma ich zbyt wiele.
O dodatkowych zobowiązaniach pokryciowych, jako efekcie aneksów do umów z beneficjentami Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa pisaliśmy przy okazji wywiadu z Dominikiem Koperą z Orange Polska. Po tej rozmowie poprosiliśmy Centrum Projektów Polska Cyfrowa o kompletne informacje na temat skali opóźnień w realizacji projektów POPC oraz o efekcie w postaci dodatkowych zobowiązań pokryciowych operatorów. Obecnie opóźniona jest blisko połowa realizowanych projektów, ale ich liczba może wzrosnąć.
Jak podaje Centrum, największa skala opóźnień dotyczy projektów realizowanych w ramach II naboru wniosków. Na 50 wszystkich podpisanych po tym naborze umów aż 37 uzyskało prolongatę terminu realizacji. Jako warunek operatorzy podjęli dodatkowe zobowiązania, które średnio wyniosły 2 740 gospodarstw w zasięgu sieci FTTH na każdy aneks do umowy. Średnio czas prolongaty umów wynosi 13 miesięcy w stosunku do oryginalnego terminu.
Nie uzyskaliśmy dokładnych danych, czyje projekty uzyskały prolongatę. Z dostępnych informacji o umowach z beneficjentami wynika jednak, że już 17 projektów przekroczyło pierwotny termin realizacji ustalony na 2021 r. Pośród beneficjentów tych dotacji są zarówno duzi, jak i mali operatorzy: Orange, Nexera, Inea, Koba, IdeaLAN, czy Voice Net. Z pewnością przekroczeń terminów jest już więcej.
Jeżeli chodzi o przekroczenia terminów realizacji projektów z III naboru, to na 34 umowy aneksowana została do tej pory tylko jedna. Projektu z III naboru są (statystycznie ujmując) nie mniejsze, niż projekty z II naboru. Znacznie mniejsza liczba przekroczeń (na dzisiaj) wynika z faktu, że terminy realizacji projektów są tutaj odleglejsze (żaden nie kończy się wcześniej niż 2022 r.). Poza tym beneficjenci mieli więcej czasu na rozpędzenie procesów inwestycyjnych co powinno poprawić terminowość projektów z III naboru. Nie ma jednak pewności, że i tutaj skala przekroczeń nie będzie rosła. Trzeba także pamiętać o projektach z 2. rundy III naboru, gdzie także możliwe są opóźnienia.
Dlatego ostateczny efekt budowy dodatkowych zasięgów jest dzisiaj trudny do oszacowania. Na podstawie podpisanych do tej pory aneksów do umów o dofinansowanie można go szacować na 102 tys. HP. Skala pewnie jednak będzie rosła. Oznacza to, że przekroczenia terminów przyczynią co najmniej około 5 proc. pierwotnie zaplanowanej w POPC liczby gospodarstw domowych w zasięgu światłowodu.