Możliwość interwencji w celu zwiększenia dostępu do ultraszybkiego internetu przewidziano również w ramach instrumentu REACT EU w POPC oraz instrumentu Łącząc Europę na lata 2021-2027 (CEF). Ze środków REACT EU wsparcie będzie mogło być przeznaczone na zakup usług dostępu do szerokopasmowego internetu dla gospodarstw domowych wykazujących niezaspokojony (z przyczyn ekonomicznych lub technicznych) popyt na tego typu usługi. Dopuszczone będą także interwencje w rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej na terenach trwale wykluczonych z dostępu do szerokopasmowego internetu. W celu wykluczenia możliwości udzielenia wsparcia dla gospodarstw domowych, które zostały już objęte przyszłymi, wiarygodnymi instytucjami szerokopasmowymi, lista gospodarstw domowych, które będą mogły uzyskać wsparcie, zostanie ustalona centralnie na podstawie posiadanych danych m.in. o inwestycjach dofinansowanych ze środków POPC. Z kolei dzięki CEF zakłada się wsparcie rozwoju szybkiej i stabilnej łączności, w tym 5G, na transgranicznych szlakach komunikacyjnych.
Wszystkie te środki i realizowane z ich wsparciem projektu mają umożliwić osiągnięcie celu Narodowego Planu Szerokopasmowego, jakim jest zapewnienie, do 2025 r., wszystkim gospodarstwom domowym w Polsce dostępu do internetu o przepustowości co najmniej 100 Mb/s świadczonego za pomocą sieci, które w przyszłości umożliwią też korzystanie z usług dostępu do internetu o przepustowościach mierzonych w gigabajtach.
Obecnym punktem odniesienia w konsultacjach FERC jest raportu o stanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce za 2019 r., według którego odsetek gospodarstw domowych z możliwością stacjonarnego dostępu do internetu o przepustowości co najmniej 30 Mb/s sięgnął na koniec 2019 r. 75 proc. (w 2014 r. wynosił 53,4 proc.). Jednocześnie udział łączy stacjonarnych o szybkości co najmniej 100 Mb/s wyniósł 50,4 proc. w ogólnej liczbie łączy internetowych, czyli był o prawie 8 pp. wyższy niż w 2018 r. Wzrasta też długość linii światłowodowych – w 2019 r. odnotowano 1,5 proc. przyrost długości sieci w porównaniu do roku poprzedniego. Na koniec 2019 r. długość sieci optycznej w Polsce wyniosła 379 tys. km.
Poziomy dofinansowania
Dofinansowanie projektów z FERC będzie mogło sięgać 50 proc., 70 proc. i 85 proc. w zależności od tego jak kwalifikowany jest region. To najniższe dotyczy obszarów określanych jako lepiej rozwinięte i w Polsce jest to Warszawa wraz z powiatami (grodziskim, legionowskim, mińskim, nowodworskim, otwockim, piaseczyńskim, pruszkowskim, warszawskim zachodnim i wołomińskim). Dwa regiony w Polsce – woj. wielkopolskie i dolnośląskie – zaliczone do kategorii przejściowe i tam realizowane projekty mogą liczyć na dofinansowanie do 70 proc. Pozostałe obszary zaliczonych do kategorii słabiej rozwiniętych, co oznaczają maksymalną możliwą stopę wsparcia.
FERC przewiduje, że z ok. 800 mln euro przeznaczonych na rozwój sieci szybkiego internetu zdecydowana gros środków, bo blisko 660 mln euro skierowane zostanie od obszarów słabiej rozwiniętych. Do Wielkopolski i na Dolny Śląsk trafi 94,1 mln euro, a do Warszawy z przyległymi powiatami 47 mln euro.
Podobnie jak to było w POPC, także i FERC podstawową formą finansowania projektów budowy sieci szerokopasmowych mają być dotacje. Zakłada się, że przyjęcie głównie aukcyjnego systemu wyboru projektów dotyczących budowy infrastruktury szerokopasmowej przełoży się na zaangażowanie dużego nakładu środków prywatnych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Nastąpi efekt dodatkowego wsparcia, oznaczający zmianę wydatków czy zachowań, które nie pojawiłyby się bez interwencji publicznej w postaci bezzwrotnych dotacji. Jednocześnie na dalszym etapie wdrażania nie wyklucza się wsparcia także w formie instrumentów finansowych oraz połączenia dotacji i instrumentów finansowych. Ewentualna decyzja w tej sprawie uzależniona będzie od wyników oceny ex ante lub innych dokumentów analitycznych.
