UKE: ceny za dostęp do słupów na wsiach powinny być niższe

Urząd Komunikacji Elektronicznej rozpoczął konsultacje projektu decyzji zmieniającej umowę ramową dzierżawy konstrukcji wsporczych PGE Dystrybucja, które firma energetyczna udostępniała firmie A-Media, lokalnemu ISP z Sieradza do podwieszania kabli telekomunikacyjnych. Operator korzysta na jej podstawie z 932 słupów niskiego napięcia i 502 słupów średniego napięcia.

PGE Dystrybucja i operator mieli  zwarte w tej sprawie cztery umowy szczegółowe w 2015 i 2018 r., ale pod koniec lutego 2018 r. firma energetyczna przyjęła nowe zarządzenie wiceprezesa zarządu ds. rozwoju w sprawie wprowadzenia do stosowania nowego wzoru umowy dotyczącej udostępniania konstrukcji wsporczych słupów elektroenergetycznych linii napowietrznych niskiego napięcia na potrzeby podwieszania infrastruktury telekomunikacyjnej operatorów telekomunikacyjnych oraz zasad zapewnienia dostępu do elektroenergetycznych linii napowietrznych niskiego napięcia.

Firma energetyczna w kwietniu 2018 r. poinformowała A-Media o nowych warunkach i  wysokości opłat za udostępniane słupy, wskazując na konieczność opierania umów wyłącznie na warunkach zgodnych z ostatnim zarządzeniem.

Strony podjęły w tej sprawie negocjacje, ale ostatecznie nie doszły do porozumienia. Pod koniec stycznia 2019 r. operator podsumował dotychczasowy przebieg negocjacji i żądał od PGE Dystrybucja przedłużenia obowiązywania umów na dotychczasowych warunkach, dopuszczając jednak możliwość zwiększenia opłat o 8 proc. Ponadto przesłał mu pisma jednostek samorządu terytorialnego wyrażające poparcie dla dalszego funkcjonowania sieci światłowodowej operatora. W lutym 2019 zakład energetyczny oficjalnie odmówił przedłużenia umowy na warunkach innych niż przewiduje nowe zarządzenie.

Ostatecznie sprawa trafiła do UKE a strony na tę okoliczność ustaliły, że umowy na dotychczasowych warunkach obowiązują do 31 sierpnia 2019 r.

Rozstrzygając sprawę UKE wziął pod uwagę stanowiska stron, kierując się jednocześnie ogólnymi zasadami w megaustawie telekomunikacyjnej, a konkretnie przepisami  stosowanymi do zmiany umowy o dostępie do infrastruktury technicznej.

Podczas spotkania PGE Dystrybucja dopuścił możliwość dalszego udostępniania słupów elektroenergetycznych linii napowietrznych średniego napięcia. Strony wskazały, że rozważą też możliwość zastosowania opłaty w wysokości 3,50 zł miesięcznie za słup elektroenergetycznych linii napowietrznych niskiego napięcia. Zakład energetyczny podkreślił przy tym, że nie jest jego celem jedynie przedłużenie umów i zmiana wysokości opłat, a chce kontynuować współpracę na nowych warunkach, jednolitych dla całego przedsiębiorstwa, jednak operator zgłasza uwagi do postanowień proponowanych przez niego.

UKE uznał za usprawiedliwione, aby PGE Dystrybucja posiadała wiedzę w zakresie instalacji elementów infrastruktury na jego zasobach oraz miał możliwość zgłoszenia uzasadnionych uwag do wykonanego przez operatora projektu wykonawczego infrastruktury. Przy czym obowiązek uwzględnienia przez operatora uwag zakładu energetycznego odnośnie projektu powinien ograniczać się do kwestii ewentualnego naruszenia powszechnie obowiązujących przepisów oraz dokumentów opracowanych na ich podstawie. Jak podkreślił UKE, ma to na celu z jednej strony zobowiązywać operatora do wykonania infrastruktury zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz ewentualnymi dokumentami opracowanymi na ich podstawie, z drugiej wyeliminowanie przedłużającej się procedury uzgadniania projektu wykonawczego infrastruktury pomiędzy stronami.

Zgodnie więc z projektem decyzji operator będzie musiał przekazywać na każdorazowe żądanie PGE Dystrybucja w terminie siedmiu dni roboczych instrukcje obsługi i eksploatacji infrastruktury oraz opracowania projektowe i dokumenty techniczne robót budowlanych związanych z wykonaniem i eksploatacją infrastruktury.

W projekcie decyzji regulator wyznaczył też minimalne odległości podwieszenia światłowodowych kabli telekomunikacyjnych izolowanych na słupach elektroenergetycznych, uwzględniając rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, oraz nałożył na operatora szereg obowiązków do spełnienia w zakresie sposobu wykonania infrastruktury czy odpowiedzialności za ewentualnie wyrządzone szkody. Ma to zabezpieczać zakład energetyczny przed wykonaniem nowej infrastruktury w sposób niewłaściwy, niezgodny z prawem czy w sposób powodujący zagrożenie bezpieczeństwa sieci elektroenergetycznej i osób trzecich.

Jedną z kwestii spornych w negocjacjach między stronami były stawki za udostępnianie słupów. Operator żądał pozostawienia opłaty na poziomie określonym w umowach szczegółowych, tj. 2,08-2,11 zł miesięcznie za słup elektroenergetyczny niskiego napięcia i 3,79 zł miesięcznie za słup elektroenergetyczny średniego napięcia, dopuszczając ewentualną podwyżkę opłat w wysokości 8 proc. PGE Dystrybucja proponowała opłatę w wysokości 5,52 zł za słup elektroenergetyczny niskiego napięcia, natomiast nie chciał kontynuować współpracy w zakresie słupów elektroenergetycznych średniego napięcia.

Ostatecznie projekt decyzji przewiduje stawkę 3,50 zł miesięcznie plus VAT z tytułu dostępu do każdego wykorzystanego słupa elektroenergetycznego niskiego napięcia oraz 3,79 zł miesięcznie plus VAT za każdy wykorzystany słup elektroenergetyczny średniego napięcia.

UKE podkreślił, że wyznaczając te stawkę dla słupów niskiego napięciom plasuje się ona niemal w środku żądań stron, a ponadto jest stosowana w wielu umowach PGE Dystrybucja, co znaczy, że pozwala firmie na uzyskanie zwrotu części kosztów utrzymania infrastruktury technicznej. Stawka ta jest stosowana przez zakład energetyczny m.in. dla projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa (POPC), co wynika też z jego zarządzenia. UKE zwrócił uwagę, że A-Media wykorzystuje słupy elektroenergetyczne w związku z realizowanym wcześniej projektem w ramach 8.4 POIG, którego cele są zasadniczo zbieżne z celami POPC.

Natomiast w odniesieniu do opłaty za dostęp do słupów elektroenergetycznych średniego napięcia UKE pozostawił ją na poziomie określonym w umowach. W jego ocenie i ta opłata niewątpliwie pozwala PGE Dystrybucja na zwrot części kosztów utrzymania infrastruktury technicznej.

Ustalając wysokość opłat UKE wziął  też pod uwagę dużą skalę współpracy operatora i zakładu energetycznego (niemal 1500 słupów) oraz fakt, że ma ona miejsce na obszarach wiejskich, słabo zaludnionych, gdzie ceny usług, w tym telekomunikacyjnych, są niższe, niż w innych częściach kraju. To zaś powinno przekładać się także na niższą opłatę za dostęp do słupów elektroenergetycznych.