Aktualizacja 15:30
Komisja Europejska nie opublikowała do tej pory komunikatu w sprawie zastrzeżeń do rozdysponowania pasma 800 MHz, ale na nasze pytanie biuro prasowe KE przysłało nam oświadczenie następującej treści:
Komisja zadecydował o wystosowaniu do Polski „Wezwanie do usunięcia uchybienia” [ang. Letter of Formal Notice], z powodu powzięcia obaw, że przydział częstotliwości w paśmie 800 MHz dla operatora Sferia mogło zostać dokonane z naruszeniem zasad zarządzania widmem radiowym w Unii Europejskiej. Ponadto Komisja podejrzewa, że polskie prawo w obszarze zarządzania częstotliwościami nie respektuje zasad obowiązujących w Unii.
Komisja uważa, że przydział pasma dla Sferii – bez zachowania otwartej, przejrzystej i nie dyskryminującej żaden podmiot procedury, oraz za bardzo niewysoką w porównaniu do innych operatorów opłatą – stanowił ze strony władz Polski niewypełnienie obowiązków, jakie nakłada w takich wypadkach unijne prawo. Przydział częstotliwości dla Sferii został dokonany w grudniu 2013 r.
Ponadto Komisja uważa, że Polska naruszyła unijne regulacje dotyczące łączności elektronicznej poprzez:
- po pierwsze, ograniczenie w polskim prawodawstwie obowiązku publicznych konsultacji w przypadku dokonywania zmian w już wydanych decyzjach rezerwacyjnych tylko do przypadków, kiedy są to zmiany „istotne”, co stanowi naruszenie dyrektywy o zezwoleniach [ang. Authorisation Directive],
- po drugie, nie wiążący charakter ofert składanych w trakcie postępowania aukcyjnego w powiązaniu z niewysoką wartością wniesionego przez uczestników wadium, mógł w poważnym stopniu zaburzyć konkurencję, co jest niezgodne z dyrektywą ramową [ang. Framework Directive].
Wezwanie do usunięcia uchybienia jest pierwszym krokiem w procedurze o naruszenie prawa przeciw krajowi członkowskiemu. W wezwaniu Komisja definiuje swoje zastrzeżenia w związku z możliwością naruszenia prawa i daje krajowi członkowskiemu do wniesienia wyjaśnień. W następstwie uzyskanych wyjaśnień, co powinno nastąpić w ciągu 2 miesięcy, Komisja może zadecydować o wystosowaniu formalnych zastrzeżeń [ang. Reasoned Opinion].
1. Tryb przyznanie Sferii prawa do dysponowania częstotliwością w paśmie 800 MHz,
2. Niewiążący charakter ofert w aukcji,
3. Niezgodność polskiego prawa z zapisami tzw. dyrektywy o zezwoleniach odnośnie trybu konsultacji zmian w zezwoleniach (w tym wypadku: przydziałach częstotliwości radiowych).
To, według naszych nieoficjalnych informacji, sedno zarzutów Komisji Europejskiej do polskiego rządu w związku z rozdysponowaniem pasma 800 MHz w Polsce. Gros związanych jest ze sprawą Sferii, stosunkowo nieznaczna część dotyczy samej aukcji. Publicznie Komisja wyartykułowała dosyć ogólne stwierdzenia, które przytoczyliśmy powyżej w aktualizacji z 15:25. Znamy jednak nieco szczegółów z pisma, które otrzymało polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
Komisja stawia w nim m.in. pytanie, czy przydział częstotliwości dla Sferii w ramach ugody z rządem RP nie stanowił przyznanie jej tzw. prawa specjalnego? Czy nie pogwałcono zasad przydziału częstotliwości uniemożliwiając udział w tym „postępowaniu” jakichkolwiek konkurencyjnych operatorów? Zasady przydziału częstotliwości są ściśle określone i nie było podstaw do wykluczenia pozostałych graczy z procedury przydziału, której ostatecznym beneficjentem została Sferia. W szczególności bez przeprowadzenia publicznych konsultacji takiego wyłączenia, choć inni operatorzy również wyrażali zainteresowanie tym blokiem.
Poza tym Sferia nie tylko uzyskała w wyniku takiej nieprzejrzystej procedury wcześniej rezerwację, ale ostatecznie mogła ją zacząć w praktyce wykorzystywać rok wcześniej, niż konkurenci. Tym samym Sferia uzyskała nieuczciwą przewagę konkurencyjną, co może stanowić jedno z naruszeń dyrektywy w sprawie konkurencji.
Dyrektywa o zezwoleniach stanowi, że każda opłata musi uwzględniać wartość obciążonego nią dobra. Sferia w 2003 r. poniosła tylko opłatę za rezerwację w wysokości tylko 4 tys. euro, podczas gdy konkurenci za podobny blok płacili po zeszłorocznej aukcji 371-513 mln euro. W dyrektywie o zezwoleniach zapisano zaś, że za podobne zasoby winny obowiązywać podobne opłaty. Jeżeli nawet nie było możliwości ustalenia rynkowej wartości zasobów przyznanych Sferii na podstawie wycen z polskiego rynku (aukcja jeszcze się nie odbyła), to istniały przesłanki co do wartości bloku na podstawie postępowań przeprowadzonych w innych krajach.
Komisja ma świadomość sporu arbitrażowego pomiędzy udziałowcami Sferii, a rządem Polski, ale zdaje się nie traktować tego, jako przesłanki decydującej.
– podaje KE.
Zdaje się, że właśnie z przypadku Sferii Komisja wywodzi inną, drobniejszą wątpliwość, czy polskie Prawo telekomunikacyjne (art.116) właściwe zaimplementowało dyrektywę o zezwoleniach odnośnie oceniania wagi spraw pod kątem wymaganych konsultacji zmian (decyzji rezerwacyjnych). Prawo europejskie stanowi, że tylko mało istotne zmiany nie wymagają ogłoszenia konsultacji z 4-tygodniowym prawem na wyrażenie stanowiska przez zainteresowane strony. Polskie Prawo telekomunikacyjne zaś przewiduje konsultację tylko w przypadku istotnych zmian i – zdaniem Komisji – nadmiernie zawęża tę definicję.