Poczucie bezpieczeństwa Polaków w sieci spada – wynika z drugiej fali badań przeprowadzonych przez SW Research na zlecenie Banku Pocztowego.
Polacy wciąż uważają bankowość internetową za najbezpieczniejszą formę aktywności online, mimo spadku zaufania o 7 proc. względem roku ubiegłego (Fala I: 81 proc.; Fala II: 74 proc.). Na drugim miejscu uplasowały się zakupy online, które wskazało 72 proc. respondentów. Co ciekawe, przeglądanie stron internetowych, które wcześniej zajmowało 2. miejsce, zanotowało 10-punktowy spadek (67 proc.), co pokazuje rosnące obawy użytkowników w tym zakresie.
Jeśli chodzi o różnice między grupami wiekowymi, z danych wynika, że wśród osób 40+ pod względem bezpieczeństwa na pierwszym miejscu znajduje się robienie zakupów online (Fala I: 80 proc.; Fala II: 76 proc.), podczas gdy popularność pozostałych odpowiedzi jest zasadniczo taka sama we wszystkich grupach oraz w średniej.
Zdecydowanie najniższy poziom zaufania dotyczy rozmów telefonicznych i wysyłania wiadomości SMS do osób nieznajomych. Tylko 35 proc. badanych uważa rozmowy telefoniczne za bezpieczne, a pisanie SMS-ów z osobami nieznajomymi jest bezpieczne jedynie w opinii 27 proc. respondentów.
– Tak niskie poczucie bezpieczeństwa Polaków w kontaktach telefonicznych i SMS-owych
z nieznajomymi potwierdza, że społeczeństwo jest coraz bardziej świadome zagrożeń, takich jak phishing, smishing czy wyłudzenia danych osobowych. To pozytywny sygnał, ponieważ pokazuje, że użytkownicy zaczynają ostrożniej i odpowiedzialniej podchodzić do ochrony swoich danych osobowych – komentuje Elżbieta Chicińska, dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa i Ryzyka Operacyjnego Banku Pocztowego i dodaje: – Spadek zaufania do bankowości internetowej oraz przeglądania stron WWW to efekt coraz bardziej zaawansowanych technik wyłudzeń stosowanych przez cyberprzestępców, którzy dostosowują swoje ataki do zachowań użytkowników. Mimo wzrostu świadomości, liczba ataków nadal rośnie, a ich formy łączą socjotechnikę z zaawansowanymi metodami technologicznymi. Dlatego tak ważne jest podnoszenie świadomości i regularne aktualizacje stosowanych zabezpieczeń.
Wśród metod oszustw finansowych najpowszechniejszą pozostaje tzw. „metoda na wnuczka", znana aż 89 proc. badanych, zarówno wśród osób dojrzałych, jak również ich dzieci powyżej 40 r.ż. Najmniej znaną wśród badanych metodą jest „oszustwo na tanią wycieczkę sakralną”, o której słyszało jedynie 17 proc. osób. Największe różnice pomiędzy grupami w świadomości zagrożeń zauważalne są w przypadku metody „na sprzedaż na OLX” – jest ona znana 54 proc. osób 40+ oraz tylko 38 proc. osób 60+. Oszustwa „na wiadomość hackerską” są znane średnio 36 proc. respondentów. Mimo, iż zaznaczyło ją 42 proc. osób 40+ (Fala I: 41 proc.), wśród seniorów słyszało o niej zaledwie 30 proc. badanych. Między falami największą różnicę można dostrzec w metodzie „na dopłatę do paczki” – wskazało ją o 7 p.p. więcej respondentów w stosunku do poprzedniej fali badania (Fala I: 67 proc.; Fala II: 74 proc.) oraz w metodzie „na pracownika banku” (Fala I: 66 proc.; Fala II: 72 proc.). Większą znajomością w II fali charakteryzowało się także „oszustwo na „szybki zysk” (Fala I: 51 proc.; Fala II: 57 proc.) – o 6 p.p. więcej w stosunku do poprzedniego roku.
Badanie zostało przeprowadzone w ramach programu „Cyberdojrzali. Bądź mądrzejszy od oszusta”, którego celem jest edukacja w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz świadomego poruszania się
w świecie finansów. W ramach badania przeprowadzono 1018 ankiet z reprezentatywnymi grupami osób w wieku 60+ (501 ankiet) oraz ich dzieci w wieku 40+ (517 ankiet). Fala II badań zrealizowanych na zlecenie Banku Pocztowego (Fala I badania zrealizowano we wrześniu 2023 roku) ukazuje stan wiedzy społeczeństwa nt. metod wykorzystywanych przez cyberoszustów oraz przedstawiają doświadczenia ankietowanych z tym związane.
