W tym miesiącu Najwyższa Izba Kontroli opublikowała informację o raporcie z realizacji kontroli projektu wdrożenie systemu GSM-R/ETCS przez PKP PLK na infrastrukturze kolejowej w Polsce (pierwszy o raporcie, przed oficjalną publikacją, pisał w maju Newsweek).
NIK wykazała liczne nieprawidłowości w realizacji projektu, którego realizacja jest opóźniona o prawie 3 lata. Podstawą projektu był rządowy „Krajowy Program Kolejowy do 2023 roku” związany z realizacją wspólnych polityk Unii Europejskiej oraz końcowego rozliczenia perspektywy finansowej 2014-2020, czego termin upływa w tym roku. Projekt GSM-R/ETCS jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej (1,1 mld zł).
Wedle NIK, PKP PLK nie osiągnęła wskaźników realizacji sieci GSM-R oraz systemu ETCS przewidzianych rządowym programem.
Zarząd PKP PLK S.A. nierzetelne przygotował inwestycję pn.: „Budowa infrastruktury systemu ERTMS GSM-R na liniach kolejowych PKP PLK S.A. w ramach NPW ERTMS” (…). Przygotowując założenia inwestycji i określając termin zakończenia prac:
- nierzetelnie określono liczbę i lokalizacje terminali FDS, co nie pozwoliło na zapewnienie bezpieczeństwa w prowadzeniu ruchu kolejowego z wykorzystaniem łączności głosowej GSM-R; wskutek niedochowania staranności przez PKP PLK konieczne było zawarcie aneksu do umowy z wykonawcą, który zmieniał zakres rzeczowy zadania dotyczącego terminali FDS oraz wydłużył termin na jego wykonanie;
- nierzetelnie zaplanowano wdrożenie systemu GSM-R i nie przeciwdziałano skutkom wystąpienia nieusuwalnych kolizji z pozostałymi realizowanymi przez PKP PLK S.A. projektami infrastrukturalnymi, co doprowadziło do wstrzymania przez PKP PLK S.A. wdrożenia systemu GSM-R na liniach kolejowych o łącznej długości ok. 900 km oraz wyłączenia z zakresu rzeczowego przedmiotowej inwestycji wdrożenia systemu GSM-R na liniach kolejowych nr 38 i 51;
- nierzetelnie zaplanowano przeprowadzenie prac budowlanych, nie uwzględniając ryzyka niedysponowania całością gruntów na cele budowlane, w konsekwencji prace te nie rozpoczęły się w zaplanowanym terminie na 63 nieruchomościach, do których PKP PLK S.A. nie przysługiwało prawo do prowadzenia prac budowlanych
– pisze w informacji pokontrolnej NIK.
Poza aneksowaniem umów, strony kontraktu na wdrożenie GSM-R/ETCS znalazły się w sporze i dochodzą od siebie po ok. 3 mld zł wzajemnych roszczeń z tytułu kar umownych oraz w związku z koniecznością wydłużenia terminu kontraktu, waloryzacji jego wartości i dodatkowego wynagrodzenia dla wykonawcy.
Wykonawcą jest konsorcjum Nokii oraz spółek należących do grupy kapitałowej Compremum i SPC-3 (dawniej grupa Herkules). Pierwotna wartość kontraktu opiewała na 2,7 mld zł brutto a termin realizacji na 2023 r.
