Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła raport z badania działalności NCBiR stwierdzając liczne nieprawidłowości, zarówno w procesie przygotowania i organizacji naboru wniosków o dofinansowanie w konkursie Szybka Ścieżka – Innowacje Cyfrowe, jak również na etapie wyboru projektów. NCBR nie przestrzegało regulaminu konkursu oraz własnych wewnętrznych regulacji. W efekcie do dofinansowania zakwalifikowano m.in. projekt, który od razu powinien zostać odrzucony, gdyż przekraczał ustalony limit 20 mln euro. Ustalone nieprawidłowości wskazują również na występowanie mechanizmów korupcjogennych w NCBR.
NIK dodaje, ze olbrzymia skala nieprawidłowości i gigantyczny problem związany z rzetelnością wydatkowania środków UE, spowodował, że sprawą zajął się również Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), który na bieżąco prowadzi z NIK współpracę.
NIK wziął m.in. pod lupę projekt opracowania innowacyjnych wzmacniaczy włóknowych oraz interrogatorów, które umożliwią budowę podmorskich szkieletowych sieci światłowodowych z wykorzystaniem włókien wielordzeniowych. Celem badawczym było zwiększenie ilości fizycznych (przestrzennych) kanałów transmisyjnych per jedno włókno światłowodowe dzięki zastosowaniu włókien wielordzeniowych i wzmacniaczy takich włókien oraz umożliwienie wykonywania pomiarów akustycznych (DAS) w kablach podmorskich na całej długości łączy. Wnioskodawcą była spółka Chime Networks.
Panel ekspertów miał 46 uwag/rekomendacji do wniosku. Wnioskodawca poprawił i uzupełnił wniosek. Ostatecznie pod względem merytorycznym otrzymał on nie najgorsze oceny ekspertów NCBiR:
- istota projektu – 4 z 5 pkt.,
- realizacja projektu – 3 z 5 pkt.,
- wdrożenie wyników projektu – 3 z 5 pkt.,
- wdrożenie na terenie RP – 1 na 1 pkt.
NCBR pismem z 29 grudnia 2022 r. poinformował wnioskodawcę o wybraniu projektu 0233/22 do dofinansowania. Jednak kontrolerzy NIK stwierdzili, że panel ekspertów niewłaściwie ocenił jedno z kryteriów oceny projektów, tj. budżet projektu. Projekt oceniono pozytywnie choć kwota dofinansowania w wysokości blisko 123 mln zł przekraczała ustalony limit wynoszący 20 mln euro – w przeliczeniu ok. 90 mln zł (wskazany w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz rozporządzenie Komisji UE). Oznacza to, że wniosek nie spełnił formalnych kryteriów oceny TAK/NIE.
Ostatecznie do podpisania umowy o dofinansowanie nie doszło. Po kontroli Instytucji Zarządzającej projekt usunięto z listy projektów rekomendowanych do dofinansowania.
