Dzisiejsza Rzeczpospolita poinformowała o raporcie Najwyższej Izby Kontroli na temat systemu lokowania nadajników sieci mobilnych w Polsce. Fakt ten odnotowaliśmy rano w przeglądzie prasy. Teraz już można się zapoznać z całym raportem, ponieważ NIK opublikowała go w swoim serwisie internetowym.
Raport jest wynikiem kontroli trybu nadzorowania inwestycji telekomunikacyjnych, jaki Izba przeprowadziła w trzech urzędach miejskich: Krakowa, Lublina i Warszawy. Kontrola dokonana została na wniosek jednego z europosłów monitowanego przez niezadowolonych ze status quo mieszkańców dwóch osiedli mieszkaniowych.
Izba ocenia, że praktyczne zasady lokowania instalacji radiokomunikacyjnych są nazbyt liberalne, a stosowanie regulujących je przepisów – niekonsekwentne. NIK uważa, że zbyt często organy nadzoru budowlanego zezwalają na lokowanie inwestycji tylko na podstawie zgłoszenia budowlanego. Zwłaszcza dla masztów o wysokości do 3 m.
Standardowe postępowanie – choć prawo na to zezwala – nie przewiduje obowiązku przedkładanie rozkładu pól elektromagnetycznych o ponadnormatywnych wartościach i ich wpływu na nieruchomości położone w sąsiedztwie nadajnika.
Jeżeli już prowadzone są pomiary, to przed lokacją nadajnika, ale nie bada się natężeń po zwiększeniu liczby lub mocy anten nadawczo-odbiorczych nadajnika. Nie stosuje się również odpowiednio często badania wpływu przedsięwzięcia inwestycyjnego na środowisko oraz zdrowie i warunki życia ludzi.
Na podstawie przeprowadzonej kontroli NIK będzie wnioskować do Premiera o nowelizację przepisów Prawa budowlanego, rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz przepisów regulujących zasady badania natężenia pola elektromagnetycznego.
Postulaty NIK w sprawie nowelizacji prawa
Mając na uwadze przedstawione w niniejszej Informacji wyniki kontroli:
1) w związku z koniecznością:
− wyeliminowania rozbieżności interpretacyjnych przepisów, co do zakresu obowiązków inwestora przed organem administracji architektoniczno-budowlanej na etapie poprzedzającym budowę i rozbudowę SBTK [stacja bazowa telefonii komórkowej – red.];
– zapewnienia przeprowadzania oceny w zakresie poszerzającego się obszaru oddziaływania SBTK (w związku ze zwiększeniem liczby anten lub mocy anten), mogącego wpływać na możliwość zagospodarowania terenów sąsiednich;
− wyeliminowania możliwości powstawania SBTK bez weryfikacji zamierzenia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej (SBTK traktowane jako urządzenia o wysokości nieprzekraczającej trzech metrów);
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie inicjatywy legislacyjnej mającej na celu dookreślenie przepisów Prawa budowlanego w sposób jednoznacznie wskazujący na to, czy budowę oraz rozbudowę SBTK należy prowadzić na podstawie pozwolenia na budowę, czy zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych, z jednoczesnym zapewnieniem:
− przeprowadzenia oceny przez organ administracji architektoniczno-budowlanej, powstającego lub poszerzającego się obszaru oddziaływania SBTK, mogącego negatywnie wpływać na możliwość zagospodarowania terenu w otoczeniu stacji;
– wyeliminowania możliwości powstawania SBTK, jako urządzeń o wysokości do trzech metrów, bez przeprowadzania oceny oddziaływania na możliwość zagospodarowania terenu znajdującego się w otoczeniu stacji;
2) w związku z potrzebą obliczania, przy dokonywaniu kwalifikacji SBTK w zakresie oceny oddziaływania na środowisko, odległości od anten do miejsc dostępnych dla ludności, w odniesieniu do równoważnej mocy promieniowanej izotropowo wyznaczonej dla "układu antenowego" pracującego na tym samym lub zbliżonym azymucie,
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie inicjatywy legislacyjnej w zakresie doprecyzowania uregulowań rozporządzenia RM z 9.11.2010 r. poprzez określenie, że sformułowanie "pojedyncza antena" należy rozumieć także jako "układ antenowy" pracujący na tym samym lub zbliżonym kierunku promieniowania (azymucie);
3) w związku z koniecznością zapewnienia organowi ochrony środowiska wraz ze zgłoszeniami instalacji wytwarzających pola elektromagnetyczne wyników przeprowadzonych pomiarów, obrazujących realne narażenie na emisję pól elektromagnetycznych w miejscach dostępnych dla ludności, w tym w budynkach w otoczeniu SBTK,
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do Prezesa Rady Ministrów o określenie w przepisach prawa formy i układu przekazywanych wyników badania pól elektromagnetycznych, o których mowa w Art. 122a Prawa ochrony środowiska;
4) w związku z koniecznością zapewnienia wykonywania pomiarów pól elektromagnetycznych zgodnie z metodami określonymi w rozporządzeniu MŚ z 30.10.2003 r.,
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do Dyrektora Polskiego Centrum Akredytacji, aby w ramach sprawowanego nadzoru, przekazał do wszystkich akredytowanych laboratoriów pomiarowych zalecenia wykonywania pomiarów zgodnie z metodami określonymi w rozporządzeniu MŚ z 30.10. 2003 r. oraz sprawdzał wykonanie tego obowiązku ze szczególnym uwzględnieniem, czy były przeprowadzone pomiary w budynkach znajdujących się w otoczeniu SBTK, a także w miejscach, w których poprzednio obliczono lub stwierdzono natężenie promieniowana elektromagnetycznego o poziomie zbliżonym do dopuszczalnego.
Postulaty NIK w sprawie nowelizacji prawa
Mając na uwadze przedstawione w niniejszej Informacji wyniki kontroli:
1) w związku z koniecznością:
− wyeliminowania rozbieżności interpretacyjnych przepisów, co do zakresu obowiązków inwestora przed organem administracji architektoniczno-budowlanej na etapie poprzedzającym budowę i rozbudowę SBTK [stacja bazowa telefonii komórkowej – red.];
– zapewnienia przeprowadzania oceny w zakresie poszerzającego się obszaru oddziaływania SBTK (w związku ze zwiększeniem liczby anten lub mocy anten), mogącego wpływać na możliwość zagospodarowania terenów sąsiednich;
− wyeliminowania możliwości powstawania SBTK bez weryfikacji zamierzenia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej (SBTK traktowane jako urządzenia o wysokości nieprzekraczającej trzech metrów);
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie inicjatywy legislacyjnej mającej na celu dookreślenie przepisów Prawa budowlanego w sposób jednoznacznie wskazujący na to, czy budowę oraz rozbudowę SBTK należy prowadzić na podstawie pozwolenia na budowę, czy zgłoszenia zamiaru wykonania robót budowlanych, z jednoczesnym zapewnieniem:
− przeprowadzenia oceny przez organ administracji architektoniczno-budowlanej, powstającego lub poszerzającego się obszaru oddziaływania SBTK, mogącego negatywnie wpływać na możliwość zagospodarowania terenu w otoczeniu stacji;
– wyeliminowania możliwości powstawania SBTK, jako urządzeń o wysokości do trzech metrów, bez przeprowadzania oceny oddziaływania na możliwość zagospodarowania terenu znajdującego się w otoczeniu stacji;
2) w związku z potrzebą obliczania, przy dokonywaniu kwalifikacji SBTK w zakresie oceny oddziaływania na środowisko, odległości od anten do miejsc dostępnych dla ludności, w odniesieniu do równoważnej mocy promieniowanej izotropowo wyznaczonej dla "układu antenowego" pracującego na tym samym lub zbliżonym azymucie,
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie inicjatywy legislacyjnej w zakresie doprecyzowania uregulowań rozporządzenia RM z 9.11.2010 r. poprzez określenie, że sformułowanie "pojedyncza antena" należy rozumieć także jako "układ antenowy" pracujący na tym samym lub zbliżonym kierunku promieniowania (azymucie);
3) w związku z koniecznością zapewnienia organowi ochrony środowiska wraz ze zgłoszeniami instalacji wytwarzających pola elektromagnetyczne wyników przeprowadzonych pomiarów, obrazujących realne narażenie na emisję pól elektromagnetycznych w miejscach dostępnych dla ludności, w tym w budynkach w otoczeniu SBTK,
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do Prezesa Rady Ministrów o określenie w przepisach prawa formy i układu przekazywanych wyników badania pól elektromagnetycznych, o których mowa w Art. 122a Prawa ochrony środowiska;
4) w związku z koniecznością zapewnienia wykonywania pomiarów pól elektromagnetycznych zgodnie z metodami określonymi w rozporządzeniu MŚ z 30.10.2003 r.,
Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje do Dyrektora Polskiego Centrum Akredytacji, aby w ramach sprawowanego nadzoru, przekazał do wszystkich akredytowanych laboratoriów pomiarowych zalecenia wykonywania pomiarów zgodnie z metodami określonymi w rozporządzeniu MŚ z 30.10. 2003 r. oraz sprawdzał wykonanie tego obowiązku ze szczególnym uwzględnieniem, czy były przeprowadzone pomiary w budynkach znajdujących się w otoczeniu SBTK, a także w miejscach, w których poprzednio obliczono lub stwierdzono natężenie promieniowana elektromagnetycznego o poziomie zbliżonym do dopuszczalnego.