W 2022 r. do Urzędu Komunikacji Elektronicznej wpłynęło 115 wniosków przedsiębiorców telekomunikacyjnych w zakresie ustalenia warunków dostępu do budynków na podstawie art. 30 megaustawy. Na podstawie 95 z nich UKE prowadził postępowania administracyjne, w 3 przypadkach odmówił wszczęcia postępowania, a 17 wniosków pozostawił bez rozpoznania.
To spadek w stosunku do ostatnich kilku lat, bowiem w 2021 r. do regulatora wpłynęło 237 wniosków, a w 2022 r. – 213. W rekordowym 2017 r. był ich aż 322.
Monika Zapała z Departamentu Regulacji UKE podkreśla, że art. 30 megaustawy, jako narzędzie zwiększające konkurencyjność na rynku, sprzyja konsumentom i jest coraz powszechniej stosowane przez operatorów. Zdarza się jednak, że w jego stosowaniu musi pomóc Prezes UKE. Stąd wnioski o interwencję.
– Art. 30 megaustawy mówi o tym, że właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości jest zobowiązany zapewnić przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu, zamierzającemu świadczyć usługi telekomunikacyjne w budynku, nieodpłatny dostęp do nieruchomości, na której budynek ten jest położony. Regulacje te obowiązują już ponad 10 lat. Początkowo nie były wykorzystywane przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych w sposób powszechny, natomiast kolejne nowelizacje megaustawy uczyniły ten instrument bardziej efektywnym, co wpłynęło na wzrost zainteresowania jego wykorzystaniem i przyczyniło się do zwiększania zasięgu świadczonych usług telekomunikacyjnych – podkreśla Monika Zapała.
Jak wyjaśnia, rozstrzygając spory dotyczące dostępu do nieruchomości, Prezes UKE określa warunki wykonania infrastruktury telekomunikacyjnej na nieruchomościach gruntowych oraz w budynkach. Decyzje Prezesa UKE dotyczą zwłaszcza możliwości doprowadzenia przyłączy telekomunikacyjnych, korzystania z punktów styku oraz wykonania instalacji pionowych, w w budynkach, które pozostają w trakcie budowy. W drodze decyzji Prezesa UKE zapewniono już dostęp do blisko siedmiu tysięcy nieruchomości.
W 2022 r. regulator wydał 208 decyzji, spośród których:
- 155 zawierało rozstrzygnięcie pozytywne (przynajmniej co do jednego z żądań zawartych we wniosku o wszczęcie postępowania) i określało warunki współpracy w zakresie dostępu przedsiębiorców telekomunikacyjnych do blisko 700 budynków, w tym do ponad 90 budynków użyteczności publicznej,
- 111 decyzji zawierało rozstrzygnięcie odmawiające uwzględnienia wniosku (przynajmniej co do jednego z żądań zawartych we wniosku o wszczęcie postępowania) m.in. z powodu istnienia dostępnej instalacji telekomunikacyjnej budynku,
- w 56 przypadkach Prezes UKE wydał decyzje umarzające postępowania w części dotyczącej przynajmniej jednego z żądań zawartych we wniosku o wszczęcie postępowania,
- w 49 przypadkach Prezes UKE umorzył postępowanie w całości, przy czym najczęściej (41) takie rozstrzygnięcie wynikało z wycofania wniosku przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego.
UKE przyznaje, że postępowania administracyjne dotyczące dostępu do nieruchomości trwają z reguły dłużej niż przewidziane przepisami prawa 60 dni. Regulator tłumaczy, że wynika to z bardzo często skomplikowanego i zmieniającego się stanu faktycznego i prawnego dotyczącego nieruchomości i podmiotów zobowiązanych do udzielenia dostępu, braku aktywności strony zobowiązanej do udzielenia dostępu czy przekazywania do UKE niepełnych informacji, a zatem konieczności ponawiań wezwań.
Średni czas rozpatrzenia wniosku o wydanie decyzji dostępowej w 2022 r. wynosił 15 miesięcy.
W 2022 r. do UKE wpłynęło 13 skarg na bezczynność w prowadzeniu postępowań z art. 30 megaustawy. Wojewódzki Sąd Administracyjny w wydanych w 2022 r. wyrokach stwierdził bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowań, nie stwierdzając jednocześnie, aby miały one miejsce z rażącym naruszeniem prawa.
Monika Zapała zwraca uwagę, że powielanie instalacji telekomunikacyjnych jest możliwe, jeżeli w budynku nie ma instalacji w tej samej technologii. Natomiast art. 30 ust. 6 megaustawy zobowiązuje inwestorów do wyposażenia nowych budynków w instalacje telekomunikacyjne stanowiące część składową nieruchomości i umożliwiające przyłączenie do publicznych sieci telekomunikacyjnych.
