Autor artykułu „Stan rynku usług satelitarnych FSS” wyliczył kluczowe wnioski płynące z raportu firmy Dataxis na temat aktualnej kondycji rynku cywilnej łączności satelitarnej. Zdaniem Dataxis, znaczna część potencjalnych wzrostów, w przypadku cywilnych operatorów satelitarnych, może pochodzić z sektorów morskiego i lotniczego. Warto uzupełnić te rozważania – w kontekście naszego regionu – o kilka konkretów na gruncie ciekawych zmian planowanych w polskim prawie.
Najważniejszą ustawą regulującą prowadzenie działalności telekomunikacyjnej jest ustawa Prawo telekomunikacyjne (Pt), która w dużej mierze wdraża dyrektywy unijne. W 2018 r. przeprowadzono gruntowną reformę tego prawa na poziomie unijnym –tak powstał Europejski Kodeks Łączności Elektronicznej (EKŁE). Reforma na poziomie unijnym zostanie odzwierciedlona na poziomie krajowym w procedowanej obecnie nowej ustawie – Prawie komunikacji elektronicznej (PKE).
Czas na wdrożenie większości przepisów EKŁE minął pod koniec 2020 r. Nie jest to nic szczególnego, ponieważ często europejskie dyrektywy telekomunikacyjne były wdrażane po terminie. Na szczęście rządowe prace nad wdrożeniem EKŁE są już na zaawansowanym etapie. Ostatni projekt PKE został opublikowany na rządowych stronach w grudniu zeszłego roku i nie zawierał już rewolucyjnych zmian w porównaniu z poprzednią wersją. Być może już niedługo projekt trafi do Sejmu.
Przyszłe otwarcie nowych możliwości dla rozwoju satelitarnego internetu wiąże się jednak nie z samym PKE, ale przede wszystkim z projektem nowego rozporządzenia ws. urządzeń bez pozwolenia radiowego (rozporządzenie w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego). Nowe rozporządzenie będzie wdrażało kilka decyzji ECC CEPT (Komitetu Komunikacji Elektronicznej Europejskiej Konferencji Administracji Poczty i Telekomunikacji). Wejście rozporządzenia w życie w takim kształcie byłoby równoznaczne ze zwolnieniem z obowiązku uzyskania pozwolenia radiowego na używanie urządzeń ESIM (ang. Earth Stations In-Motion) i ESOMP (ang. Earth Stations on Mobile Platforms). Urządzenia typu ESIM oraz ESOMP służą do świadczenia szerokopasmowego internetu. Umieszcza się je na pokładach samolotów, statków, jak i w pojazdach poruszających się po lądzie (np. w pociągach lub autokarach).
Zgodnie z projektem rozporządzenia, planowane zwolnienia będą obejmowały – oczywiście pod kilkoma warunkami – następujące urządzenia:
- GSO ESIM w paśmie Ku (ESIM – ziemskie stacje satelitarne w ruchu, pracujące na orbicie geostacjonarnej – ang. Geostationary Satellite Orbit);
- NGSO ESIM w paśmie Ku (ESIM – ziemskie stacje satelitarne w ruchu, pracujące na orbicie niegeostacjonarnej – ang. Non-Geostationary-Satellite Orbit);
- GSO ESOMP w paśmie Ka (ziemskie stacje satelitarne na platformach w ruchu, pracujące na orbicie geostacjonarnej);
- NGSO ESOMP w paśmie Ka (ziemskie stacje satelitarne na platformach w ruchu, pracujące na orbicie nie geostacjonarnej).
Informacja o planowanej zmianie w polskich przepisach zyskuje na znaczeniu w kontekście wdrożenia ww. decyzji ECC CEPT w krajach basenu Morza Bałtyckiego oraz polskich krajów ościennych. Obie decyzje dotyczące zwolnień z obowiązku uzyskania pozwoleń radiowych w odniesieniu do urządzeń ESIM oraz wdrożone są już w Estonii, Szwecji (częściowo), Danii oraz w Czechach.
Obie decyzje dotyczące ESOMP – w Estonii, na Łotwie, Litwie (częściowo) i w Szwecji (częściowo). Niektóre z tych decyzji zostały także już wdrożone w Finlandii, Niemczech, na Słowacji i Białorusi.
Podsumowując, powyższe rozważania mogą stanowić pewne uzupełnienie raportu Dataxis w kontekście Polski lub szerzej: naszego regionu. Po pierwsze, jak wskazano w raporcie, z punktu widzenia kondycji rynku cywilnej łączności satelitarnej, istnieje przestrzeń dla wzrostów w przypadku cywilnych operatorów satelitarnych w sektorze morskim i lotniczym. Po drugie: przestrzeń dla wzrostów istnieje m.in. w Polsce i naszym regionie tym bardziej, że dochodzi do systematycznej liberalizacji przepisów, które odpowiadają za dużą część kosztów inwestycji w szerokopasmowy satelitarny internet.
Nie sposób przewidzieć precyzyjnie, kiedy planowane rozporządzenie może wejść w życie. Z pewnością jednak może być ono jednym z elementów zwiastujących nowe otwarcie w zakresie rozwoju łączności satelitarnej w Polsce.
AUTORKA
Radca prawny. Specjalizuje się w prawie telekomunikacyjnym, prawie nowych technologii i Unii Europejskiej. Wspierała przedsiębiorców w postępowaniach przed Prezesem UKE oraz w sporach z tym organem. W trakcie pracy w UKE oraz (byłym) Departamencie Prawa UE w MSZ zdobyła szeroką praktyczną wiedzę z zakresu procesu legislacyjnego, zarówno polskiego, jak i unijnego, a także postępowań w zakresie naruszeń prawa unijnego. Aktualnie zaangażowana w prace nad projektem PKE, przede wszystkim w zakresie cyberbezpieczeństwa.
