Oprócz przeznaczonych dla naszego kraju 770 mld zł z funduszy europejskich, polskie firmy, samorządy i instytucje rządowe będą mogły skorzystać ze wsparcia zwrotnego w ramach nowego unijnego instrumentu – Programu InvestEU. Jest on następcą Planu Inwestycyjnego dla Europy (popularnie nazywanego Planem Junckera) – informuje Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Finansowane z niego będą m.in. pożyczki, gwarancje czy wykup długoterminowych obligacji.
Komisja Europejska (KE), Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) i partnerzy krajowi (w Polsce będzie to Bank Gospodarstwa Krajowego) zabezpieczyli w swoich budżetach pieniądze, które pozwolą wygenerować gwarancje o wartości 32,5 mld euro. Te gwarancje umożliwią EBI i partnerom krajowym udzielanie np. pożyczek na preferencyjnych warunkach czy finansowanie bardziej ryzykownych inwestycji. Będzie to finansowanie zwrotne.
Jednym z obszarów, z którego projekty inwestycyjne będą mogły ubiegać się o wsparcie z tego źródła, jest tzw. zrównoważona infrastruktura (między innymi transport, energetyka, łączność cyfrowa, odpady).
Lokalni ISP mogą ubiegać się o wsparcie z Funduszu InvestEU jako z obszaru: małe i średnie przedsiębiorstwa (m.in. i preferencyjne finansowanie zwrotne dla MŚP i małych spółek o średniej kapitalizacji na inwestycje).
Dwa pozostałe obszary przewidziane do dofinansowania z InvestEU to badania naukowe, innowacje i cyfryzacja (między innymi transfer wyników badań naukowych, wdrażanie innowacyjnych rozwiązań, wspieranie rozwoju działalności innowacyjnych przedsiębiorstw) oraz inwestycje społeczne i umiejętności (między innymi kształcenie, szkolenia, infrastruktura społeczna, innowacje społeczne, opieka zdrowotna i opieka długoterminowa).
Ze wsparcia Funduszu InvestEU będą mogły korzystać podmioty ze wszystkich państw europejskich. 75 proc. kwoty gwarancji w ramach Funduszu będzie dystrybuowane przez Grupę Europejskiego Banku Inwestycyjnego (Europejski Bank Inwestycyjny i Europejski Fundusz Inwestycyjny). Do niego będą zgłaszać się między innymi samorządy, spółki skarbu państwa czy sektor rządowy. Bank oceni ich inwestycje i zdecyduje o ewentualnym wsparciu.
Pozostałe 25 proc. kwoty gwarancji z Funduszu InvestEU będzie dzielone przez partnerów z poszczególnych państw. W Polsce takim partnerem ma zamiar zostać Bank Gospodarstwa Krajowego. BGK negocjuje obecnie z Komisją Europejską kwotę gwarancji, którą będzie mógł dysponować oraz warunki, na jakich będzie wspierał inwestycje.
Przewidywany termin uruchomienia tych pieniędzy to druga połowa 2021 roku.
– Program InvestEU zbudowany jest na sukcesie Planu Inwestycyjnego dla Europy, który w latach 2015-2020 zmobilizował ponad 546 mld euro inwestycji w Europie. Nowy program ma na celu umocnienie fundamentów gospodarczych Krajów Członkowskich, wspierając ich konkurencyjność, innowacyjność i wszechstronność. Beneficjentami funduszu InvestEU mogą być podmioty zarówno publiczne, jaki prywatne, dla których tradycyjne formy finansowania często są zbyt kosztowne. Gwarancja z budżetu UE, w wysokości 26,2 mld euro, ma na celu odblokowanie tego finansowania – zaznacza prof. Teresa Czerwińska, wiceprezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego.
