Art. 30 megaustawy ma na celu przyspieszenie dostarczania usług telekomunikacyjnych, w tym internetowych, do klienta poprzez zapewnienie operatorom bezproblemowego dostępu do infrastruktury budynkowej i nieruchomości w celu zbudowania ostatniego odcinka sieci. Zatem przepis ma na celu efektywne budowanie nowych infrastruktur oraz oferowanie nowych usług tam, gdzie ich do tej pory nie ma czyli zwiększanie penetracji i kierowanie nowych, posiadających lepsze parametry, inwestycji na stare i nowe zasoby mieszkaniowe. Możliwość dostępu do zasobów budynkowych, nie należących do operatorów konkurujących, pozwala na uniknięcie sporów międzyoperatorskich a więc na szybsze oferowanie usług. Art. 30 jest w pełni komplementarny do rozporządzenia budynkowego (nakładającego na inwestorów obowiązki budowy infrastruktury telekomunikacyjnej) i umożliwia jego wdrożenie i zagospodarowanie wybudowanych w jego trybie zasobów. Stwarza więc możliwość racjonalnego planowania zagospodarowania infrastruktury przez właściciela budynku oraz wykorzystanie naturalnej roli właściciela/zarządcy budynku w dostarczaniu infrastruktury – co wynika z braku konfliktu interesów, a przynajmniej ograniczenia go nie do faktu dostępu lecz do jego warunków.
Czemu zatem przepis ten nie działa i czemu w UKE ponad 100 spraw oczekuje na rozstrzygnięcie? Czemu bodajże tylko jedna sprawa wyszła z urzędu od początku 2012 roku?
Ostatnia nowelizacja art. 30 weszła w życie z początkiem roku i wprowadziła nieodpłatność dostępu do budynku, jednakże wobec braku precyzji przepisów, zasada ta kłóci się z zasadą odpłatności za najem i energię, czyli usługi obce. Niektóre spółdzielnie postanowiły wykorzystać sposobność zarobku, zamiast sposobność zapewnienia swoim klientom porządnej infrastruktury a nawet wyboru usługodawców. Sporne i rozmaicie interpretowane przepisy, zamiast zostać ponownie zmienione, zostały poddane krótkiej dyskusji z rynkiem, lecz wynik tej debaty i stanowisko UKE do tej pory nie zostały opublikowane ani przedstawione do konsultacji.
W ten sposób są wobec prawa równi i równiejsi. Rozporządzenie budynkowe nakłada na inwestora jednakowe obowiązki inwestycyjne w zakresie gazu, wod-kan, elektryczności i telekomunikacji, ale tylko operatorzy telekomunikacyjni muszą za dostęp do sieci budynkowej i nieruchomości płacić. W ten sposób inwestorzy budowlani przerzucą rozbudowane w rozporządzeniu budynkowym obowiązki na operatorów, a z kolei oni –na swoich klientów.
Najnowsze dane z UKE dot. postępowań w sprawie art. 30 (listopad 2013):
1. Liczba wniosków złożonych na podstawie art. 21 ust. 2 w związku z art. 30 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. 2010.106.675 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą szerokopasmową”, wg stanu na dzień udzielenia odpowiedzi: 198 (w tym 193 złożone przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych oraz 5 złożonych przez właścicieli/użytkowników wieczystych/zarządców nieruchomości);
2. Liczba postępowań wszczętych przez Prezesa UKE na podstawie art. 22 ust. 1 w zw. z art. 30 ust. 1 i 5 ustawy szerokopasmowej wg stanu na dzień udzielenia odpowiedzi: 180;
3. Liczba decyzji wydanych na podstawie art. 22 ust. 1 w zw. z art. 30 ust. 1 i 5 ustawy szerokopasmowej wg stanu na dzień udzielenia odpowiedzi: 7.