Ponad 17 proc. Polaków nie jest pewnych czy padło ofiarą oszustwa w sieci. Aż 40 proc. nie weryfikuje tożsamości rozmówcy telefonicznego lub nadawcy e-maila, a 46 proc. Polaków nie wie, na czym polega phishing – wynika z opublikowanego przez SMSAPI raportu „Bezpieczeństwo Cyfrowe Polaków 2024”.
Jak wskazuje Leszek Tasiemski, ekspert firmy WithSecure, czasem trudno jest określić, czy staliśmy się ofiarą ataku. Dodatkowo przestępcy wykorzystują nowe kanały komunikacji do rozsyłania np. phishingu – coraz częściej stosują do tego nie tylko wiadomości e-maile i SMS, ale też komunikatory internetowe.
Raport o bezpieczeństwie cyfrowym Polaków wskazuje, że większość stosuje podstawowe środki bezpieczeństwa, takie jak bezpieczne hasła (83 proc.) czy dwuskładnikową autoryzację podczas logowania z pomocą SMS (74 proc.) lub kodu. Nadawcę wiadomości lub rozmówcę weryfikuje 59,5 proc., a wiarygodność stron internetowych – tylko 41 proc. Wyniki badania wskazują też, że techniki przestępców mające zwiększać presję do działania są skuteczne – 16 proc. użytkowników klika w link z wiadomości SMS lub e-mail, jeśli dotyczy ona statusu ważnych spraw (np. rachunków), a kolejne 11 proc. gdy zainteresuje ich treść komunikatu.
Do prowadzenia ataków phishingowych cyberprzestępcy najczęściej wykorzystują wiadomości e-mail oraz SMS. Jednak coraz popularniejsze stają się komunikatory internetowe (13 proc. wskazań internautów), które pod tym względem wyprzedzają rozmowy telefoniczne (9 proc.). Sposób działania pozostaje ten sam – oszuści wykorzystują różne formy manipulacji i nacisku, aby zwiększyć presję na ofiarę do podjęcia szybkiego działania, zanim zdąży się zastanowić i sprawdzić nadawcę.
Według badanych, najbardziej narażone na cyberataki są osoby powyżej 55. roku życia (54 proc. wskazań). Grupa ta jest coraz aktywniejsza w sieci, jednak może mieć niską świadomość dotyczącą cyfrowych zagrożeń. Według danych GUS w 2023 roku tylko 8 proc. osób powyżej 55. roku życia sprawdzało, czy strona, na której podają swoje dane, jest bezpieczna. W grupach młodszych (16-24 lat) oraz (25-54 lat) odsetek ten był niski i wyniósł nieco ponad 20 proc..
Jak wskazuje raport SMSAPI, aż 46 proc. Polaków ostrzega rodzinę i znajomych, gdy otrzyma fałszywą wiadomość. Ponad połowa jako źródło wiedzy o cyberbezpieczeństwie wskazuje właśnie rodzinę i znajomych.