Instytut Spraw Obywatelskich, który stawia sobie za misję rozwijanie, kształtowanie i promowanie postaw obywatelskich zaniepokoił się wprowadzanymi przepisami i sposobem procedowania megausatwy telekomunikacyjnej.
Przygotował on ekspertyzę „Megaustawa 5G – czy ta Księga rzeczywiście jest Biała?” autorstwa Pawła Wypychowskiego, eksperta instytutu, który skończył elektronikę i telekomunikację na Politechnice Szczecińskiej i ma też doświadczenie biznesowe. Jest on m.in. jednym z fundatorów i byłym wiceprezesem Fundacji Instytut Badań Elektromagnetycznych im. Jamesa Clerka Maxwella w Krakowie, której celem było podejmowanie i rozwijanie inicjatyw dotyczących stanu środowiska i bezpieczeństwa elektromagnetycznego (np. wpływ PEM na środowisko i organizmy żywe) – z jego usług korzystało m.in. miasto Kraków. W 2007 r. powołał natomiast do działania firmę EMF3 – Bezpieczeństwo Elektromagnetyczne, której celem oficjalnie jest dostarczanie specjalistycznej i rzetelnej wiedzy oraz profesjonalnych rozwiązań w zakresie ochrony przed polami elektromagnetycznymi (PEM) – sprzedaje ona m.in. produkty, takie jak baldachimy ekranujące czy śpiwory mającw zapewniać ochronę przed szkodliwym wpływem PEM.
Ekspertyza Pawła Wypychowskiego jest firmowana przez Instytut i została przez niego upubliczniona. Zorganizował on też briefing na ten temat w Sejmie oraz przekazał ją posłom, prezydentowi Andrzejowi Dudzie oraz premierowi Mateuszowi Morawieckiemu.
Jej autor próbuje odpowiedzieć m.in. na pytanie, czy rozwój sieci 5G przez prywatne korporacje powinien mieć status inwestycji celu publicznego. Druga kwestia to jej wpływ na bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej państwa, w sytuacji, gdy łączność będzie oparta niemal wyłącznie na sieci bezprzewodowej, będącej własnością komercyjnych zagranicznych operatorów. Wreszcie trzeci temat to promieniowanie 5G a zdrowie obywateli.
Krytycznie odnosi się on do działań Ministerstwa Cyfryzacji, które było promotorem zmian, oceniając, że w dyskusji resort szafował terminami nowoczesność i rozwój, lekceważąc wartości ochrony zdrowia i środowiska, nie biorąc też pod uwagę głosów obywateli i samorządów.
– Instytut Spraw Obywatelskich zabrał głos w konsultacjach. Zwróciliśmy uwagę, że technologia 5G, którą rząd proponuje wprowadzić do Polski, wzbudza niepokój części obywateli. Biorąc pod uwagę obawy społeczne, wnioskowaliśmy o przeprowadzenie ogólnopolskiej debaty na temat szans i zagrożeń dla Polek i Polaków ze strony nowej technologii. Domagaliśmy się wstrzymania procedowania projektu megaustawy do czasu przeprowadzenia rzetelnej debaty z udziałem zwolenników i przeciwników.
Niestety, Ministerstwo Cyfryzacji do dziś nie zorganizowało takiej debaty. 14 maja br. rząd przyjął nowelizację megaustawy. Pomimo protestów społecznych posłowie i senatorowie przegłosowali projekt megaustawy – ocenia Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Autor raportu zaś zwraca uwagę, że rozwój strategicznej infrastruktury informatycznej państwa zostaje oddany w ręce komercyjnych podmiotów zagranicznych. Według niego, o wiele rozsądniej jest wspierać infrastrukturę światłowodową, która nie zagraża zdrowiu i środowisku. Tymczasem – jak ocenia – w obecnym kształcie megaustawa kładzie nacisk na technologię 5G, agresywnie promując jej rozwój. Tymczasem infrastruktura światłowodowa jest pomijana. Zwraca też uwagę, że kwestie monitoringu PEM nie mają w niej priorytetu.
Instytut Spraw Obywatelskich liczy, że te uwagi weźmie pod uwagę prezydent.
– Urząd Prezydenta jest ostatnim etapem procesu legislacyjnego megaustawy. Przygotowana przez Instytut Spraw Obywatelskich ekspertyza zawiera szereg informacji ważnych z punktu widzenia ochrony podstawowych praw konstytucyjnych obywateli i troski o polską rację stanu. Wyrażamy nadzieję, że występując w roli strażnika dobra wspólnego i kierując się potrzebą ochrony praw i bezpieczeństwa Polek i Polaków, Pan Prezydent Andrzej Duda zechce zapoznać się z treścią ekspertyzy przed podjęciem decyzji ws. megaustawy – mówi Rafał Górski.
