GUS opublikował raport „Społeczeństwo informacyjne w Polsce” prezentujące wyniki badań z lat 2013-2017 dotyczące wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w przedsiębiorstwach, gospodarstwach domowych i przez osoby indywidualne.
Główny Urząd Statystyczny szacuje w nim, że przychody branży telekomunikacyjnej w 2016 r. wyniosły 40,8 mld zł. Jednak sektor ten zanotował spadek wskaźnika rentowności o 0,9 p. proc. w porównaniu z poprzednim rokiem, który ukształtował się na poziomie 9,4 proc. Rentowność była jednak i tak znacznie wyższa niż średnia rentowność całego sektora ICT (7 proc.).
GUS podkreśla, że w analizowanym okresie odsetek przedsiębiorstw posiadających dostęp do internetu w skali całego kraju przekroczył 90 proc. Według autorów opracowania, wysoki poziom nasycenia wskazuje na niesłabnące zainteresowanie korzyściami płynącymi z możliwości łączenia się z globalną siecią. Wśród dużych przedsiębiorstw nasycenie usługami dostępowymi oscylowało w granicach 100 proc. Przedsiębiorstwa małe były najsłabiej wyposażone zarówno w komputery, jak i w dostęp do internetu. Największy odsetek przedsiębiorstw posiadających dostęp do internetu w 2017 r. wystąpił w województwie podlaskim (96,7 proc), najmniejszy w świętokrzyskim (92,2 proc.).
Autorzy publikacji odnotowują wzrost wykorzystania przez przedsiębiorstwa łączy mobilnych. Jednak w ubiegłym roku najpowszechniej stosowanym przez przedsiębiorstwa (niezależnie prowadzonej działalności) sposobem połączenia z internetem było wykorzystanie łącza xDSL. Z szerokopasmowych połączeń mobilnych korzystano najczęściej w przedsiębiorstwach zatrudniających 250 osób i więcej.
W 2017 r. 94,6 proc. przedsiębiorstw łączyło się z internetem poprzez łącze szerokopasmowe (wzrost w stosunku do poprzedniego roku o 1,4 p. proc.), a 69,5 proc. podmiotów – wykorzystując mobilne łącze szerokopasmowe (wzrost o 4,8 p. proc.). W przedsiębiorstwach z 10-49 pracownikami odsetek jednostek z szerokopasmowym łączem wyniósł 93,7 proc. w 2017 r. i w porównaniu z 2013 r. wzrósł o 14 p. proc.
Mimo tak dużych wzrostów, nadal jesteśmy pod tym względem za liderami Unii Europejskiej. W 2016 r. odsetek przedsiębiorstw wyposażonych w internet w krajach UE wynosił średnio 94 proc. Wskaźnik dla Polski zaś był niższy o 1 p. proc. od średniej i o 7 p. proc. od przodujących krajów: Finlandii, Holandii i Litwy, w których wynosił 100 proc.
Co może zaskakiwać, polskie przedsiębiorstwa ustępują średniej unijnej, jeśli chodzi o wykorzystywanie mobilnego dostępu do internetu (ten w Polsce jest wyjątkowo silny). W 2016 r. średnia unijna wynosiła 67 proc., a w Polsce 65 proc. Do przodującej pod tym względem Finlandii tracimy aż 29 p. proc. Koreluje z tym fakt, że w 2016 r. wskaźnik wykorzystania urządzeń przenośnych w polskich przedsiębiorstwach (65 proc.) był także niższy od średniej dla Unii Europejskiej (69 proc). Najwyższy odsetek miała Finlandia (94 proc.) i Dania (92 proc.), a najniższy –Bułgaria (41 proc.).
Systematycznie rośnie w Polsce udział gospodarstw domowych posiadających w domu łącze internetowe. W 2017 r. dostęp do internetu w domu miało 82 proc. gospodarstw domowych, przy czym 95 proc. z nich miało łącze szerokopasmowe. Wskaźnik jest zróżnicowany w zależności od typu gospodarstwa, klasy i stopnia urbanizacji miejsca zamieszkania oraz regionu Polski. Na przestrzeni analizowanych lat zdecydowanie częściej dostęp do internetu w domu posiadały gospodarstwa domowe z dziećmi niż bez dzieci – dysproporcja ta w 2017 r. wyniosła 25,5 p. proc.
Dostęp do internetu w domu częściej posiadały także gospodarstwa domowe na obszarach o wysokim stopniu zurbanizowania oraz w dużych miastach.
Najmniejsza penetracja internetu wystąpiła na obszarach o niskim stopniu zurbanizowania we wschodniej części kraju (78,6 proc.). Z drugiej strony w porównaniu z 2013 r. największy wzrost tego wskaźnika odnotowano właśnie na obszarach wiejskich, w Polsce zachodniej i na terenach o niskim stopniu zurbanizowania (odpowiednio o 10,8 p. proc., 11,2 p. proc. i 11,6 p. proc.).
Generalnie w 2017 r. gospodarstwa domowe w Polsce centralnej częściej niż w pozostałych regionach posiadały dostęp do internetu w domu (82,9 proc.). Na wschodzie kraju ten odsetek kształtował się na poziomie 80 proc.
Najczęściej podawaną przyczyną nieposiadania dostępu w domu jest „brak takiej potrzeby”. W porównaniu z poprzednim rokiem odsetek takich odpowiedzi zmniejszył się o 3,0 p. proc. i w 2017 r. wyniósł on 67,6 proc.
Drugą najczęściej deklarowaną przyczyną nieposiadania internetu w domu jest brak odpowiednich umiejętności, na które wskazuje 54,2 proc. Polaków. W ostatnich latach zaobserwować można wzrost niechęci do internetu, podawanej jako powód braku dostępu do tej sieci.
Coraz częściej wybieranym połączeniem są szerokopasmowe łącza mobilne, które w 2017 r. stosowane były przez ponad jedną trzecią gospodarstw domowych.
W 2017 r. w Polsce 72,7 proc. osób w wieku 16-74 lata regularnie (co najmniej raz w tygodniu) korzystało z internetu (wobec 69,9 proc. w roku poprzednim). W 2016 r. w Unii Europejskiej ten odsetek wynosił 79 proc. (o 3 p. proc. więcej niż przed rokiem). Dystans Polski do średniej unijnej zmniejszył się, wynosząc 9 p. proc. Największy udział regularnych użytkowników internetu odnotowano w Luksemburgu (97 proc.), a najmniejszy – w Rumunii (56 proc.).
Największy odsetek osób regularnie korzystających z internetu odnotowano w centralnej części Polski (73,9 proc.), najniższy natomiast – wśród osób zamieszkujących wschodnią ścianę kraju (69,6 proc.). Jednak w stosunku do poprzedniego roku największy wzrost zanotowano w Polsce wschodniej (o 3,4 p. proc.), natomiast w Polsce zachodniej i centralnej wzrósł odpowiednio o 2,4 p. proc. i 2,7 p. proc.
GUS podaje też w 2017 r. 39,9 proc osób w wieku 16-74 lata korzystało z urządzeń przenośnych w celu łączenia się z internetem poza domem lub miejscem pracy. Uwzględniając zróżnicowanie tego wskaźnika według wieku, poziomu wykształcenia oraz aktywności zawodowej, największy poziom odnotowano w grupie wieku 16-24 lata, wśród osób z wyższym wykształceniem oraz wśród uczniów i studentów (odpowiednio 82 proc., 61,3 proc., 86,9 proc.).
Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, najwięcej osób korzystało z urządzeń przenośnych w dużych miastach i na terenach o wysokim stopniu urbanizacji.
